Phát huy nguồn lực tôn giáo trong phát triển đất nước Việt Nam

Quang cảnh buổi tọa đàm.

Báo cáo tại buổi tọa đàm đã gợi mở mấy vấn đề mà mong các nhà nghiên cứu đào sâu là: Nguồn lực tôn giáo là gì? Các tôn giáo ở Việt Nam có những nguồn lực nào và làm thế nào để phát huy các nguồn lực đó trong việc xây dựng đất nước hiện nay?

Tại buổi tọa đàm, Giáo sư Đỗ Quang Hưng cho rằng, khái niệm nguồn lực tôn giáo (Religiuos resouses) mới xuất hiện trên thế giới độ vài chục năm nay. Vai trò của các tôn giáo về đạo đức, văn hóa, giáo dục, y tế, từ thiện nhân đạo đối với xã hội không cần phải bàn cãi nữa. Bây giờ có những phát hiện mới như vai trò của tôn giáo trong bảo vệ sức khỏe, tâm linh sinh tồn, dịch vụ tôn giáo, du lịch tôn giáo nhất là kinh tế do tôn giáo mang lại. Các nhà nghiên cứu ở Hoa Kỳ đã đưa ra con số giật mình là đóng góp về kinh tế của các tôn giáo ở đây chiếm 2/3 GDP (120.000 tỷ đô la/190.000 tỷ GDP). Tất nhiên, không phải mọi tôn giáo đều là nguồn lực của xã hội mà chỉ có những tôn giáo phổ biến, chính thống, dân gian còn các tôn giáo huyền bí, giả tạo thì không. Thượng tọa TS Thích ĐứcThiện- Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự Phật giáo nói về đóng góp của Phật giáo với đất nước trước kia cũng như hiện nay. TS Ngô Quốc Đông (Viện Nghiên cứu Tôn giáo) và TS Phạm Huy Thông (Trung tâm Khoa học Tư duy) khẳng định đạo Công giáo đã , đang và sẽ là nguồn lực xã hội. Một số nhà nghiên cứu cũng cho rằng cần nhìn lại vai trò tôn giáo. Nó không đơn giản là nhu cầu cá nhân mà là vấn đề xã hội. Nó cũng không chỉ có yếu tố lạc hậu mà còn gắn cả với yếu tố khoa học hiện đại nữa. Một số nước Hồi giáo ở Trung Đông như Arập Saudi còn đi đầu trong công nghệ 4.0 hiện nay. 

Tất nhiên muốn phát huy nguồn lực tôn giáo ở Việt Nam như PGS.TS Nguyễn Thanh Xuân (Học viện CTQG HCM) phải thể chế nghị quyết bằng chính sách cụ thể, nếu không từ nghị quyết đến thực tiễn là khoảng cách khá xa. Ví dụ, điều 55 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo cho các tôn giáo được tham gia vào các lĩnh vực y tế, giáo dục, từ thiện nhân đạo theo pháp luật hiện hành, nhưng Luật Giáo dục, Y tế hiện nay thì không có điều khoản nào dành cho tôn giáo cả.

Phát biểu kết luận hội nghị, GS.TS Tạ Ngọc Tấn, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng, để chuẩn bị luận chứng cho văn kiện của Đại hội Đảng lần thứ XIII, sẽ còn có rất nhiều vấn đề phải tiếp tục hội thảo, trao đổi không chỉ với các nhà nghiên cứu mà cả với các tôn giáo và các tổ chức xã hội khác nữa. Tuy nhiên, cũng phải thừa nhận tư tưởng bảo thủ ở Việt Nam vẫn còn không ít. Để phát triển đất nước, Đảng và Nhà nước đang quyết tâm đổi mới mọi mặt. Nhưng chuyển tải tinh thần đổi mới đó đến toàn xã hội phải tốn nhiều sức lực. Trước hết phải đổi mới về nhận thức và phải tuyên truyền nhiều trong toàn xã hội, đào tạo bồi dưỡng cán bộ, đảng viên kỹ hơn. Ban tổ chức ghi nhận những đóng góp của các chuyên gia và mong muốn các nhà nghiên cứu tiếp tục suy nghĩ để làm sao phát huy được nguồn lực của các tôn giáo vào việc xây dựng xã hội đất nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh.

TRIẾT GIANG