Vương cung thánh đường Esztergom

Vương cung thánh đường Esztergom nổi bật trên ngọn đồi Castle Hill of Esztergom. Ảnh: CTV

Thánh đường nằm trên quảng trường thánh Istvan ở thành phố Esztergom. Ngược lại thời gian, thánh Istvan (875-1038) đã cho xây một nhà thờ để thờ kính Đức Mẹ đồng trinh Maria. Năm 1180 nhà thờ này bị hỏa hoạn thiêu hủy. Vua Bela III đã cho xây dựng lại nhưng đến năm 1543 bị quân Thổ Nhĩ Kỳ tấn công tàn phá một phần. Sau khi Esztergom thất thủ người Thổ đã sửa đổi thành nhà thờ Hồi giáo. Năm 1594 trong chiến dịch giành lại thành phố thuốc súng trong nhà thờ nổ tung phá hủy hoàn toàn công trình. Giữa những năm 1768 - 1770 người ta xây một nhà thờ theo phong cách Barok giữa thành phố để tưởng nhớ thánh Istvan, sau đó trên nền cũ đổ nát người ta xây một nhà thờ có quy mô như ngày nay.

Năm 1856 nhà thờ được nâng lên thành Vương cung thánh đường, buổi lễ có sự hiện diện của Hoàng đế Áo-Hung Ferenc Jozsef và thiên tài âm nhạc Hungary Liszt Ferenc sáng tác thánh ca Esztergom và đích thân ông chỉ huy giàn nhạc trong ngày thành lễ.

Trong Thế chiến thứ hai, Vương cung Thánh đường bị 95 quả mìn và bom dội xuống xung quanh gây hư hại nghiêm trọng, nhưng sau chiến tranh công trình đã được sửa chữa mang lại dáng vẻ xưa. Liên tục trong những năm 2005, 2006, 2007 và 2009 nhiều hạng mục công trình đã được lắp đặt, xây cất trang trí cho Vương cung thánh đường thêm lộng lẫy.

Điểm qua vài con số để thấy quy mô vĩ đại của Vương cung thánh đường. Mặt bằng bên trong rộng 5660m2, chiều dài 118 m, chiều rộng 49 m. Ở giữa có mái vòm hình bán cầu gối trên 24 trụ đỡ, xung quanh tường mái vòm có 12 cửa sổ. Phần mái vòm cao 71,5 m, đường kính 33,5 m. tính từ nền tầng hầm tới đỉnh mái vòm cao đúng 100 m, hiện là công trình cao nhất nước. Phải trèo 400 bậc thang để lên tới ban công mái vòm. Quả cầu trên đỉnh mái vòm có đường kính 2,5 m đỡ cây Thánh giá cao 7 m. Mặt tiền nhà thờ có 8 cột cao 22 m đỡ mái, hai bên mặt tiền có hai ngọn tháp cao 57 m. Toàn bộ tường có chiều dầy 17 m là một trong những công trình có tường dầy nhất vùng Trung Âu.

Mặt tiền sừng sững 8 cột đỡ mái, bước qua cửa chính vào bên trong nhà thờ sẽ thấy ban thờ Chúa uy nghi, những bức tranh thánh và các bức tượng thánh quý giá do các họa sỹ và nhà điêu khắc nổi tiếng của nước Ý thực hiện. Nhìn lên mái vòm ta có cảm giác như thấy bầu trời thu nhỏ. Bước 57 bậc thang xuống tầng hầm nhà thờ là nơi chứa hàng trăm ngôi mộ đá trong đó có các hầm mộ của các vị giám mục, linh mục coi sóc.

Trong nhà thờ xưa có chiếc organ của Tổng giáo phận do Ludwig Mooser xây dựng và khánh thành ngày 31/8/1856 là loại organ cơ khí nổi tiếng. Rẩt tiếc chiến tranh đã phá hủy nay người ta thay thế bằng organ hơi.

Nhà thờ có ba quả chuông, cả ba quả đều đặt ở tháp bên trái. Quả chuông lớn nhất nặng 5827 kg, đường kính 2,185 m đúc năm 1938, quả chuông thứ hai nặng 280 kg, đường kính 0,81 m đúc năm 1858 và quả thứ ba nặng 20 kg, đường kính 0,31 m đúc năm 1751.

Vương cung thánh đường tọa lạc trên đồi Esztergom, đứng từ xa đã nhìn thấy thánh đường sừng sững in trên nền trời. Nơi đây cho đến ngày nay vẫn là địa điểm hành hương thiêng liêng và tụ điểm du lịch nổi tiếng không thể bỏ qua mỗi khi du khách trên khắp thế giới đặt chân tới Hungary.