Đức Mẹ từ bi và đồi thánh giá ở Vilius

Đức Thánh Cha Phanxicô viếng thăm đền thánh Đức Mẹ Từ Bi. Ảnh: TL

Lithuania là quốc gia chỉ có 3,5 triệu dân nhưng có tới 2,8 triệu người Công giáo chiếm 77,2% dân số. Còn lại là Chính Thống và Tin Lành. Lithuania có 2 tổng giáo phận và một giáo phận quân đội. Nước này hiện có 1 Hồng y, 2 Tổng Giám mục, 3 Giám muc, 779 linh mục (trong đó có 681 linh mục triều), 4 phó tế vĩnh viễn, gần 1000 tu sĩ nam nữ. Những biểu tượng về đức tin ở đây rất nhiều nhưng nổi tiếng nhất là Đức Mẹ Từ bi và đồi Thánh giá. 

Ngày 22/9, Đức Phanxicô đã đến cầu nguyện và lần chuỗi Mân Côi trước ảnh Đức Mẹ Từ bi. Theo lịch sử kể lại, thế kỷ XVII, thành Vilnius (thủ đô của Lithuania ngày nay) đứng trước nguy cơ bị kẻ ngoại xâm đánh chiếm. Quan quân giữ thành cho rằng, kẻ địch rất mạnh nên phải phó thác vào tay Đức Mẹ. Họ mời họa sĩ vẽ ảnh Đức Mẹ có hai tay đang ôm lấy thành Vilnius vào lòng và dựng trên cổng thành ra vào có tên là cổng Bình Minh. Vì vậy, ảnh Đức Mẹ còn có tên là ảnh Đức Mẹ Bình Minh. Người ta đinh ninh rằng Đức Mẹ không chỉ bảo vệ thành Vilnius bình an khỏi đội quân xâm lược của Thụy Điển năm 1701 mà còn gìn giữ những ai ra vào thành đi dưới ảnh Đức Mẹ nữa. Cho nên Đức Mẹ Từ bi rất được sùng kính ở Lithuania. Bây giờ, người ta đã xây một đền thánh để dâng kính Đức Mẹ. Trung tâm đền thánh là ảnh Đức Mẹ Từ bi mà giờ đây đã được bọc vàng óng ánh kín hết chỉ trừ có khuôn mặt và đôi bàn tay của Đức Mẹ. Nói chuyện với tín hữu hành hương, Đức Phanxicô nói: Không ai có thể tự cứu mình. Tất cả chúng ta phải nối mạng liên thông với Chúa qua dây dẫn truyền của Đức Maria. 

Đồi Thánh giá nằm cách thành phố Siaulai 12 km. Về nguyên nhân hình thành đồi Thánh giá này cũng có nhiều truyền thuyết. Có người cho đó là tập tục của người dân cầu nguyện cho những đoàn quân thắng trận trở về. Nguyên nhân là từ năm 1569-1795, Lithuania nằm trong khối thịnh vượng với Ba Lan. Từ năm 1795, Nga hoàng đánh chiếm Lithuania. Vậy là người Lituania liên minh với Ba Lan chống lại. Cuộc chiến kéo dài từ 1831 - 1863 và dai dẳng đến thế chiến thứ nhất. Tính ra, đã có 28.000 người Lithuania ngã xuống vì hòa bình và độc lập dân tộc. Vậy là cứ mỗi đoàn lên đồi cầu nguyện cho người hy sinh đều cắm một cây Thánh giá lên đồi. Có người lại nói là do có một cô gái bị bệnh thập tử nhất sinh, người cha cầu nguyện, thấy một người phụ nữ hiện ra yêu cầu làm cây Thánh giá đưa lên đồi cắm. Người cha làm theo và cô con gái khỏe mạnh trở lại. Thế là từ đấy, bất cứ ai có lời cầu nguyện nào cũng làm theo như thế. Năm này qua năm khác, cả một đồi Thánh giá được dựng lên với đủ Thánh giá to nhỏ khác nhau, làm bằng vật liệu khác nhau như kim loại, sứ, gốm nhưng nhiều nhất vẫn là gỗ. Thánh giá có thể có tượng Chúa bị đóng đinh, có thể không. Ảnh tượng Đức Mẹ, Thánh gia, tràng hạt, mặt nhật cũng có nhưng không nhiều. 
 

Những chuỗi tràng hạt, những tượng Chúa Giêsu, các thánh, và hình các anh hùng của Lithuania cũng được treo trên các cây Thánh giá. Ảnh: CTV

Những năm 1960 - 1970, chính quyền muốn giải tỏa đồi Thánh giá. Họ cho máy xúc san phẳng và cấm không cho ai mang Thánh giá lên đồi nữa. Ai cố tình sẽ bị phạt tù. Nhưng vẫn có người lén lút mang Thánh giá lên cắm vào ban đêm. Tuy nhiên từ những năm 1990, chính quyền để cho dân tự do cắm Thánh gía. Dòng Phanxicô được giao coi sóc khu đồi này. Họ cho làm lối đi bằng các bậc gỗ lên đỉnh đồi, trồng một số cây tuyết tùng dọc lối đi lên đồi. Trên đỉnh đồi có cây Thánh giá cao nhất và một khoảng nhỏ có thể cho du khách cầu nguyện. Chỉ vài năm, người ta đã ước tính có 550.000 cây Thánh giá cắm trên đồi và nay con số này là 100.000. 

Năm 1993, Đức Gioan Phaolô II viếng thăm Lithuania và cũng đã lên đồi Thánh giá để cầu nguyện.

Bích Hải