Chuyến viếng thăm mục vụ của Đức Cha Giuse được thực hiện nhân lễ kính Thánh Tâm Chúa Giêsu – bổn mạng của cộng đồng dân Chúa giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang.
Vài nét về giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang
Hà Giang là mảnh đất địa đầu cực Bắc của Việt Nam, nơi có dãy núi đá cao và nhiều sông suối. Phía bắc tỉnh Hà Giang giáp với Trung Quốc (đường biên là 274km). Theo địa chính ranh giới các giáo phận, Hà Giang được chia dọc theo con sông Lô. Phía diện tích đông tả ngạn sông Lô thuộc Giáo phận Lạng Sơn Cao Bằng. Phía tây hữu ngạn sông thuộc giáo phận Hưng Hoá. Cư dân bao gồm người H1Mông, Tày, Dao, Kinh, Sán Dìu, Hoa… Đời sống kinh tế của tỉnh còn gặp nhiều khó khăn. Đây cũng là tình hình chung của nhiều Kitô hữu tại vùng núi Đông Bắc này.
Sau thời gian dài âm thầm sống và giữ vững đức tin, cùng với sự nâng đỡ của Đức Tổng Giuse Ngô Quang Kiệt, nguyên Giám mục Lạng Sơn, cách đây 3 năm, sự hiện của Cộng Đoàn Kitô giáo đã được chính quyền tỉnh Hà Giang công nhận và chính thức công khai hoạt động, một thời gian ngắn, Giáo Họ Thánh Tâm tại thị xã Hà Giang đã được thành lập.
Hiện nay, cả tỉnh Hà Giang chưa có ngôi nhà thờ nào. Có khoảng trên dưới 300 tín hữu Công giáo, sống rải rác ở các huyện như Đồng Văn, Mèo Vạc, Quảng Bạ, Yên Minh, Bắc Mê…
Năm 2007, Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân được bổ nhiệm làm Giám mục coi sóc giáo phận Lạng Sơn – Cao Bằng, tiếp nối thao thức mục vụ và nhiệt tâm truyền giáo của vị tiền nhiệm, ngài đã chăm lo cho cộng đồng dân Chúa tại Hà Giang có một ngôi nhà thờ để làm nơi cộng đoàn họp nhau cử hành các nghi lễ phụng vụ và cầu nguyện. Ngài đã mua lại một thuở đất ở ngoại ô thị xã để chuẩn bị cho việc xây dựng ngôi nhà thờ. Đồng thời, ngài đã đặt cha Phaolô Nguyễn Văn Thảo hiện đang là quản lý giáo phận kiêm chính xứ Đồng Đăng, phụ trách mục vụ Hà Giang. Hiện nay Cha đang xây dựng nhà thờ Đồng Đăng. Công việc khá nhiều nên Ngài chỉ hiện diện với cộng đoàn vào những dịp lễ lớn mà thôi.
Hiện nay, mọi sinh hoạt phụng vụ, cầu nguyện hay hội họp trong giáo họ đều được diễn ra tại SÂN nhà ông trùm Thực – một tín hữu đạo đức và nhiệt thành. Nơi đây được gọi một cách thân thương là Sân nguyện.
Ngôi nhà thờ là niềm mong mỏi, ao ước từ lâu của bà con giáo dân Hà Giang. Với sự tín thác vào lòng yêu thương quan phòng của Thánh Tâm Chúa, sự quan tâm của bề trên giáo phận và sự cố gắng của mọi thành phần dân Chúa nơi đây, dù còn rất nhiều khó khăn, nhưng hy vọng, ngôi nhà thờ sẽ sớm trở thành hiện thực. Đó không chỉ là dấu chỉ sự hiện diện của giáo hội Chúa nơi vùng sơn cước xa xôi này, nhưng còn là dấu chỉ của sự hiệp thông huynh đệ giữa mọi thành phần dân Chúa khắp nơi, dấu chỉ của ánh sáng truyền giáo và nhiệt huyết tông đồ.
Chuyến viếng thăm mục vụ của vị mục tử “Đến với muôn dân”
Ngày 8 tháng 10
Vào lúc 5h00 sáng, Đức Cha Giuse rời Tòa Giám mục để bắt đầu hành trình 450km đường núi đồi đến với giáo dân Hà Giang. Tháp tùng ngài có cha Giuse Nguyễn Bình Trọng (SDB) và một số người trong Tòa Giám mục. Sau 8 tiếng đồng hồ dong duỗi trên những con đường quanh co gập ghềnh, ngang qua Bắc Sơn - Thái Nguyên – Tuyên Quang … đến 4giờ chiều cùng ngày, xe đã đến cửa ngõ thị xã Hà Giang. Tại đây, cha Giuse Trần Văn Hưng (CSSR) đã cùng bà con giáo dân Hà Giang hân hoan chào đón vị chủ chăn giáo phận, mọi người đã đợi ở đây từ hơn hai giờ trước đó. Cộng đoàn cùng đoàn tụ tại nhà ông trùm Thực. Nơi sân nhà ông sẽ diễn ra cuộc gặp gỡ và cũng là nơi dâng Thánh lễ Tạ ơn.
Sau đó, đoàn giáo dân từ Cao Bằng do Cha Giuse Nguyễn Văn Chung – quản hạt Cao Bằng cũng tới đây. Đoạn đường từ Cao Bằng tới Hà Giang gần 300km đường đồi - một hành trình dài để đến hiệp thông và dâng thánh lễ, chia vui với giáo họ Thánh Tâm.
Khoảng 7g00 tối, mọi công việc và sinh hoạt đời sống đã tạm gác lại, bà con giáo dân mỗi lúc mỗi kéo đến thật đông tại Sân-nguyện để mong gặp gỡ Đức Giám mục- vị Cha chung mến yêu của họ mà vì địa lý cách trở nên khó có dịp hội ngộ như trong ngày vui hôm nay.
Vào lúc 8g00 tối, Đức Cha Giuse và quý Cha đã long trọng cử hành thánh lễ trong sự tham dự sốt sắng của bà con giáo dân Hà Giang.
Mở đầu Thánh lễ, Đức Cha Giuse dâng tâm tình tạ ơn Thiên Chúa về chuyến dài được đi bình an, dâng đoàn con giáo họ Thánh Tâm - Hà Giang cho sự quan phòng vào bàn tay yêu thương của Thiên Chúa.
Trong bài giảng lễ, Đức Cha liên hệ hình ảnh bà goá nghèo tốt bụng và cộng đoàn Thánh Tâm nghèo, cả hai đều có chung niềm tin vào Thiên Chúa, có chung tấm lòng đạo đức nhiệt thành. “Với tấm lòng thành, niềm tin thì cái nghèo về thể chất của bà goá và cộng doàn Thánh Tâm này sẽ được Thiên Chúa chúc phúc và tuôn đổ muôn hồng ân”.
Sau Thánh lễ, dưới sự hướng dẫn của thầy Gregôriô Vũ Văn Thu (chủng sinh giáo phận, đang giúp mục vụ mùa hè tại Hà giang), các em thiếu nhi đã đem đến cho Đức Cha - quí Cha và cộng đoàn những tiết mục văn nghệ cây nhà lá vườn, đơn sơ nhưng ấm tình con thảo, ngọt ngào và giản dị trong cách thể hiện bài hát và vũ điệu, tất cả rộn lên tâm tình sum họp gia đình yêu thương, đầy ấm, đầy ắp tiếng cười.
Cùng hòa mình vào chương trình văn nghệ, cha Giuse Nguyễn Bình Trọng đã tung hứng với những vũ điệu gây phấn khởi cho cả cộng đồng. Niềm vui ấy khiến cho Đức Cha Giuse cảm động, Ngài nhiệt tình hoà mình vào những vũ khúc với đàn con yêu dấu của mình.
Trời đã về khuya, Đức Cha Giuse Ban Phép Lành cuối ngày cho bà con và hẹn gặp nhau tại cuộc Lễ Tạ Ơn vào ngày mai.
Ngày 9 tháng 10
Theo chương trình, vào lúc 8g30 sáng, ca đoàn thiếu nhi đã rộn ràng trong những bộ quần áo dân tộc truyền thống. Cùng với Đức cha thân yêu, giáo họ Thánh tâm đón chào quý khách đến chúc mừng ngày lễ quan thầy.
Cha Gioakim Đinh Văn Hợp chính xứ Tân Quang – thuộc Tuyên Quang, Giáo phận Hưng Hoá đến chào thăm Đức Cha Giuse và chúc mừng bà con giáo dân giáo họ Thánh Tâm. Cha Gioankim là người rất thân thiết với bà con giáo dân nơi đây, nơi Cha phục vụ chỉ cách Giáo họ Thánh Tâm 45 km, theo lời mời của Đức Cha Giuse, Cha đến giáo họ Thánh Tâm để cử hành các bí tích khi cần thiết.
Phái đoàn đại diện chính quyền tỉnh Hà Giang, phường Ngọc Hà và Quang Trung đến chào thăm và tặng hoa chúc mừng nhân dịp lễ Quan thầy giáo họ, đồng thời có cuộc gặp gỡ trò chuyện thân mật với Đức Giám mục giáo phận Lạng Sơn – Cao Bằng trong tinh thần vui tươi cởi mở.
Ngoài ra còn có một số bà con lương giáo xóm giềng cũng tới chung chia niềm vui với giáo họ.
Một vài tiết mục văn nghệ của các em thiếu nhi theo phong cách Hà Giang được gởi tặng cho quí khách tham dự.
Đúng 9g30, Thánh lễ Kính Thánh Tâm Chúa Giêsu - bổn mạng giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang được long trọng cử hành.
Bước vào thánh lễ, Đức Cha Giuse ngỏ lời tâm tình đến cộng đoàn hiện diện “Sự có mặt của các thành phần dân Chúa tại sân nhà nguyện này nói lên một sức sống mãnh liệt của Đức tin Kitô giáo, dù nơi đây chưa có nhà thờ, chưa có sự hiện diện của linh mục. Tuy cách xa ngôi nhà mẹ là Toà Giám Mục hơn 450km nhưng giáo họ Thánh Tâm vẫn luôn được nhớ đến với tư cách của một Giáo xứ. Một Giáo xứ thân thương của trái tim người mục tử.”
Trong bài giảng lễ, Đức Cha nói lên ý nghĩa tình yêu của Thánh Tâm Chúa Giêsu: “ Với đức tin Kitô giáo; Thánh Tâm Chúa Giêsu là một tình yêu bất tận vô bờ bến. Vì yêu chúng ta, Thiên Chúa đã “sáng kiến” một phương thức thật độc đáo để cứu độ con người. Thiên Chúa không phải chỉ phán một lời nhưng chính sáng kiến tình yêu đã biến Con Thiên Chúa biến thành Nhục Thể; chấp nhận thân phận loài người như chúng ta nhưng chỉ trừ tội lỗi. Điều đó để nói lên một tình yêu đến tận cùng của Thiên Chúa. Thánh Gioan Tông đồ đã dịnh nghĩa về Thiên Chúa:“ Thiên Chúa là tình yêu”. Tình yêu là sự bỏ mình, là sự khiêm tốn và quảng đại, sẻ chia và những tính chất của tình yêu đó đem lại cho con người những giá trị căn bản để sống với nhau, chấp nhận nhau. Khi người lính đã lấy mũi giáo đâm vào cạnh Nương long Chúa, lập tức Máu và Nước chảy ra phát sinh dòng nước rửa tội, phát sinh cứu độ cho con người và cũng mở ra cho con người một sự thay đổi mới. Chính lúc này các môn đệ mới hiểu được giá trị tận cùng của tình yêu Chúa. Không có tình yêu nào quí hơn tình yêu hiến mạng sống cho bạn hữu mình. Chính tình yêu Đức Kitô đã làm nên đức tin và sự can đảm nơi các kitô hữu… Tình yêu là điều dễ nói nhất, tình yêu xoá bỏ mọi ranh giới, mọi mặc cảm, mọi phân ly mà đem lại cho chúng ta sự cảm thông yêu mến. Tình yêu giúp cho chúng ta sống hài hoà hơn trong thế giới hôm nay. Thánh phao lô đã dạy – cứ yêu đi là bạn đã thực hiện lề luật của Thiên Chúa. Chính sáng kiến của tình yêu là những phép lạ vĩ đại trong đời. Chúng ta cũng đang là những phép lạ của Thiên Chúa của hành trình sống đạo tại giáo họ Thánh Tâm Hà Giang, từ những khó khăn và thử thách ấy Chúa đã cảm thương và đã chuẩn bị cho giáo họ này một mảnh đất khiêm tốn để chúng ta có thể xây dựng môt ngôi nhà thờ. Mang tên Thánh Tâm của Chúa, ước gì giáo họ cũng được uốn lòng mỗi người theo Thánh Tâm Chúa để có thể làm chứng nhân yêu thương – phục vụ anh em với nhau”.
Trước khi ban Phép Lành Toàn Xá cho bà con nơi đây, Đức Cha Giuse lại một lần nữa cảm ơn sự hiện diện của các thành phần dân Chúa, cũng như các cấp chính quyền tại Hà Giang. Phép lành trọng thể của Đức Cha kết thúc Thánh lễ.
Sau Thánh lễ bà con và qúi khách đã dùng bữa cơm thân mật sẻ chia niềm vui trong ngày mừng quan thầy giáo họ Thánh Tâm.
Vào buổi chiều, Đức Cha Giuse đã đi thăm một số gia đình giáo dân tại Hà Giang.
Lúc 8h00 tối, Đức Cha Giuse cùng cộng đoàn chầu trọng thể Thánh Tâm Chúa Chúa Giêsu tại sân –nguyện. Bao tâm tình, trăn trở trước những khó khăn trong cánh đồng truyền giáo của giáo phận, đặc biệt tại giáo họ Thánh Tâm, Đức Cha phó dâng và tín thác trong tình yêu Thánh Tâm Chúa Giêsu.
Một ngày kết thúc trong ơn nghĩa thánh của phép lành Thánh Thể.
Ngày 10 tháng 6
Bình minh vừa ló rạng, Đức Cha Giuse và quý Cha cùng cộng đoàn hiệp thông trong thánh lễ đầu ngày mới. Sau đó Ngài tạ từ bà con trở về Toà Giám mục Lạng Sơn. Ai nấy đều lưu luyến vị Cha chung mến yêu.
*
Kết thúc ba ngày viếng thăm mục vụ của Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân đến với đoàn chiên xa xôi nhất của giáo phận Lạng Sơn – Cao Bằng. Chuyến đi đã để lại nhiều ấn tượng trong lòng mọi người và đem lại nhiều hoa trái thánh thiện tốt lành. Với lòng nhiệt thành đạo đức, với đức tin kiên trung, bà con giáo dân giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang luôn sống tâm tình tín thác vào sự quan phòng của Thánh Tâm Chúa qua bề trên giáo phận, đồng thời cố gắng nỗ lực mọi mặt để góp phần xây dựng giáo họ, làm sáng danh Chúa nơi vùng sơn cước xa xôi này.
Với tình hiệp thông trong giáo hội, xin mọi thành phần dân Chúa xa gần cùng chung tay giúp đỡ giáo họ nhỏ bé, xa xôi của giáo phận truyền giáo Lạng Sơn – Cao Bằng, nhất là cộng tác để ngôi nhà thờ mong ước của giáo dân Hà Giang sớm trở thành hiện thực.