Những điện thoại viên thầm lặng
Trong căn phòng rộng chỉ non chừng 20m2 tọa lạc tại căn nhà số 35 Trần Phú (Ba Đình - Hà Nội), gần chục nhân viên tổng đài ứng trực 24/24. Hồi chuông thứ hai chưa kịp dứt, chị Kim Ng. bắt máy “Tổng đài Quốc gia bảo vệ trẻ em 111 xin nghe…”.
Bên kia đầu dây giọng một thiếu phụ xin được giấu tên phản ánh “Tại tầng 12, căn hộ… thuộc tòa nhà C T3, Chung cư Đại Thanh (xã Tả Thanh Oai, Thanh Trì, Hà Nội) có một đứa trẻ thường xuyên bị bố mẹ đánh. Cháu bé mới chừng 5 đến 6 tuổi. Kính nhờ tổng đài can thiệp, xác minh, giúp đỡ”.
Vừa nghe điện thọai, vừa nhập thông tin vào dữ liệu trên chiếc máy tính, chị Kim Ng. sau đó kết nối điện thoại với lãnh đạo xã, nơi có phản ánh để có phương án giải quyết.
Cuộc tiếp nhận và kết nối giữa chị Kim Ng. và chính quyền sở tại vừa dứt thì ngay kế bên, bàn điện thoại viên của chị T. đổ chuông tiếp nhận cuộc gọi từ huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình. Nội dung phản ánh của đầu giây bên kia là việc hai mẹ con người phụ nữ bị chính người chồng, người cha dượng của mình bạo hành và xâm hại tình dục.
Sau khi tiếp nhận thông tin, chị T. kết nối ngay với chính quyền huyện Kiến Xương để xác minh, giúp đỡ và can thiệp. Sau đó lại là cuộc gọi đến từ Kiên Giang của một phụ nữ phản ánh về việc đứa con 6 tuổi của chị thường xuyên bị giáo viên trong trường kỳ thị. Cháu bị chậm nhận thức từ nhỏ. Không hiểu sao đã có giấy xác nhận rồi nhưng giáo viên vẫn kỳ thị cháu.
Rồi cuộc gọi từ Hà Nội phản ánh về một bà mẹ trẻ bế theo con nhỏ ngồi nhiều giờ trong đêm lạnh. Quanh đó, hơn chục bàn điện thoại viên cũng liên tục vang lên những hồi chuông réo rắt...
Trong khi chờ cuộc điện thoại khác đến, chị Kim Ng. chia sẻ, chị đã có thâm niên 18 năm ứng trực điện thoại để “giải cứu” những mảnh đời bất hạnh.
“Trước đây, đa phần người dân gọi đến đường dây nóng này là để tư vấn. Tuy nhiên, khi Nghị định 56/2017 của Chính phủ quy định về Luật trẻ em thì khối lượng công việc ngày một nhiều hơn. Đặc biệt là những cuộc gọi phản ánh về tình trạng bạo hành, xâm hại về quyền trẻ em” - chị Kim Ng. cho biết.
Nghề chỉ mong thất nghiệp
Nhớ lại câu chuyện cách đây hơn một năm, chị Kim Ng. kể, hôm ấy chừng 23 giờ đêm thì điện thoại rung lên, tôi cầm máy nói “Tổng đài Quốc gia bảo vệ trẻ em 111 xin nghe”. Tuy nhiên, đầu giây bên kia có tiếng người bật khóc nhưng không đáp lời. Sau một hồi động viên, thì giọng một phụ nữ ngập ngừng chia sẻ về câu chuyện đau lòng của mình.
“Trong lúc đi làm ca đêm, người chồng hiện tại của chị đã xâm hại tình dục đứa con gái riêng của chị. Chị ấy kể trong tiếng nấc nghẹn ngào và nhờ chúng tôi tư vấn và đưa ra lời khuyên” - chị Kim Ng. nhớ lại.
Sau khi được sự tư vấn và hỗ trợ từ phía chúng tôi, chị ấy đã bình tĩnh và đứng lên tố cáo người chồng của mình.
“Sau sự việc, đồi tượng bị khởi tố về tội giao cấu với trẻ em. Mẹ con chị được các cơ quan liên quan hỗ trợ, bảo trợ và bản thân bé gái được Tổng đài hỗ trợ về mặt tâm lý, dần hòa đồng hơn với những người xung quanh” - chị Kim Ng. kể, ánh mắt toát lên niềm vui.
Theo những nhân việc trực Tổng đài 111, những người gọi điện đến đây đều được bảo mật về danh tính. Nhiều câu chuyện sau khi tiếp nhận, xác minh, tư vấn, đã có hướng giải quyết tích cực.
“Có trường hợp người mẹ gọi điện tâm sự về sự nghiêm khắc của người bộ, có hành những hành vi giáo dục con theo phương pháp bạo lực. Khi tiếp nhận những phản ánh này, chúng tôi chưa cần phải liên hệ với tổ chức, chính quyền sở tại can thiệp. Trái lại, chúng tôi kết nối và tư vấn cho người bố và họ đã nhận ra những sai lầm trong phương pháp giáo dục của mình. Đây cũng là điều hạnh phúc với không chỉ gia đình mà cả với những người trực tổng đài như chúng tôi” - chị Kim Ng. tâm sự
Chia sẻ về công việc của Tổng đài, những nhân viên ở đây cho biết họ ứng trực 24/24 kể cả những ngày nghỉ lễ, nghỉ tết. Mỗi ca trực 8 tiếng ở các đầu cầu Hà Nội, Đà Nẵng, An Giang. Riêng ở Hà Nội này, mỗi ca gồm 5 người và luân phiên nhau trực để cố gắng không bỏ sót một vụ việc đáng tiếc nào xảy ra.
“Sức ép ở đây đối với chúng tôi không phải từ gia đình mà lại là từ những cuộc điện thoại gọi đến. Đây không còn là chuyện của riêng ai mà là của chúng ta. Chúng ta phải coi đó là vấn đề của chính mình thì mới sẵn sàng trải lòng và giang rộng những vòng tay để giúp đỡ người khác, nhất là đối với trẻ em. Chúng tôi mong muốn, tổng đài không chỉ là nơi tiếp nhận những thông tin về bạo lực trẻ em mà những cuộc gọi tới sẽ thưa dần và ế việc” - chị T. trải lòng.
Theo các nhân viên trực Tổng đài 111, trước đây, đường dây nóng chưa được người dân biết nhiều nên công việc ứng trực ít hơn. Sau khi Luật trẻ em được Chính phủ ban hành, nơi tiếp nhận thông tin phản ánh được công chúng biết rộng rãi hơn, công việc của họ cũng nhiều hơn.
Một cuộc gọi được tiếp nhận, có thể sẽ thay đổi nhiều vấn đề, thậm chí thay đổi cả một số phận của đứa trẻ nào đó…
GIANG VƯƠNG