Về vụ việc cưỡng chế thu hồi đất đối với ông Đoàn Văn Vươn

Trong công văn trên, Liên chi hội nuôi trồng thủy sản nước lợ huyện Tiên Lãng đã tố cáo UBND huyện Tiên Lãng vi phạm pháp luật nhằm mục đích tham nhũng về đất đai, đồng thời đề nghị truy tố các cá nhân, tổ chức đã gây ra việc làm trên về tội chiếm đoạt và hủy hoại tài sản của công dân qua vụ việc cưỡng chế trái pháp luật đất đai của gia đình ông Đoàn Văn Vươn.

Công văn dẫn chứng Nghị định 64 ngày 27/9/1993 của Chính phủ và  Điều 20 Luật Đất đai năm 1993 quy định  thời hạn giao đất nuôi trồng thủy sản là 20 năm và khi hết thời hạn sử dụng đất nếu người sử dụng đất có nhu cầu tiếp tục sử dụng và trong quá trình sử dụng đất chấp hành đúng pháp luật về đất đai thì được Nhà nước giao đất đó để tiếp tục sử dụng. Nhà nước chỉ thu hồi đất phục vụ vào mục đích quốc phòng, an ninh, kinh tế do Chính phủ quy định. Nhưng huyện Tiên Lãng đã không căn cứ vào Nghị định 64 và Luật đất đai năm 1993 để giao đất mà ban hành văn bản 497 ngày 06/10/1993. Điểm 2 phần IV của văn bản này quy định: “khi hết thời hạn sử dụng đất, chủ sử dụng đất phải bàn giao lại toàn bộ mặt bằng và các công trình phục vụ sản xuất, vật liệu kiến trúc, xây dưng trong phạm vi đất được giao cho Nhà nước quản lý và sử dung. Nhà nước không thanh toán giá trị tài sản còn lại cho chủ sử dung đất đã hết thời hạn”. Vì vậy Liên chi hội nuôi trồng thủy sản nước lợ gọi văn bản 497 là "luật lệ của địa phương". Huyện Tiên Lãng đã căn cứ vào văn bản 497 để ra các quyết định giao đất, trong đó có diện tích đất cưỡng chế đối với ông Đoàn Văn Vươn. Trong khi đó, kế hoạch 58 ngày 01/12/2004 của UBND huyện Tiên Lãng lại cho phép các cơ quan chuyên môn của huyện căn cứ vào khoản 10 điều 38 Luật Đất đai năm 2003 (thu hồi không bồi thường); Điểm a Khoản 1 , Điểm c Khoản 2 Điều 43 Luật Đất đai 2003 (thu hồi không bồi thường); Khoản 5 Điều 36 Nghị định 181/2004/CP (thu hồi giao về cho UBND xã quản lí) để ra quyết định thu hồi đất. 

Vợ con anh Vươn dựng lều ăn tết trên nền nhà bị đập phá sau khi cưỡng chế

Liên chi hội nuôi trồng thủy sản nước lợ đã khiếu nại ngay các quyết định 497, 58 và quyết định thu hồi đất đối với ông Đoàn Văn Vươn của UBND huyện nhưng UBND huyện không những không giải quyết mà còn ban hành các quyết định đình chỉ giải quyết khiếu nại. Tòa án nhân dân huyện Tiên Lãng cũng bác đơn khởi kiện của ông Đoàn Văn Vươn. Sau đó ông Vươn làm đơn gửi Tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng, Tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng đã tạo điều kiện để ông Vươn và UBND huyện Tiên Lãng tự thỏa thuận. Và Tòa án nhân dân thành phố đã có công văn số 291 ngày 25/6/2010 khẳng định kết quả thỏa thuận giữa ông Đoàn Văn Vươn và UBND huyện Tiên Lãng: ông Đoàn Văn Vươn nhất trí rút đơn kháng cáo và xin thuê lại đất theo quy định của pháp luật, đại diện UBND huyện Tiên Lãng cũng nhất trí cho ông Vươn thuê lại đất theo quy định của pháp luật. Sau đó ông Vươn đã nhiều lần làm đơn xin thuê đất nhưng UBND huyện Tiêng Lãng không đồng ý. Ngày 24/11/2011, UBND huyện Tiên Lãng ra quyết định số 3307 với nội dung “sau 15 ngày nếu (ông Vươn) không bàn giao vùng thủy sản sẽ bị cưỡng chế, thu trắng không bồi hoàn phí tổn, kinh phí xây dựng, khoanh vùng nuôi trồng thủy sản”. Sau đó UBND huyện Tiên Lãng đã tổ chức lực lượng công an, quân đội tham gia cưỡng chế đất đối với ông Vươn. Ông Đoàn Văn Vươn và em trai là Đoàn Văn Quý đã chống lại làm 6 công an và bộ đội trong lực lượng cưỡng chế bị thương. Ông Vươn và ông Quý bị khởi tố về tội giết người.

Liên chi hội nuôi trồng thủy sản nước lợ huyện Tiên Lãng trích dẫn các căn cứ pháp luật hiện hành để khẳng định diện tích đất cưỡng chế đối với ông Vươn là đất nông nghiệp chưa hết thời hạn sử dụng, khi hết thời hạn sử dụng sẽ được tiếp tục giao đất, cho thuê đất. Nếu thu hồi thì phải được Nhà nước bồi thường.

Liên chi hội nuôi trồng thủy sản nước lợ huyện Tiên Lãng đề nghị cơ quan có thẩm quyền thu hồi Quyết định cưỡng chế của UBND huyện Tiên Lãng đối với ông Vươn; thu hồi thông báo dừng đầu tư và quyết định thu hồi đất áp dụng đối với toàn bộ nhân dân nuôi trồng thủy sản huyện Tiên Lãng; khẩn trương giao lại toàn bộ đất đã bị thu hồi cho nhân dân nuôi trồng thủy sản huyện Tiên Lãng để họ sản xuất và làm nghĩa vụ với nhà nước; trả lại toàn bộ tài sản và bồi thường toàn bộ thiệt hại cho gia đình nhà ông Vươn đã bị Hội đồng cưỡng chế huyện Tiên Lãng thu hồi bất hợp pháp. Ngoài ra phải truy tố tất cả cá nhân liên quan đến việc chiếm đoạt và hủy hoại tài sản công dân có tổ chức của UBND huyện Tiên Lãng đối với gia đình ông Vươn. 

Luật sư Nguyễn Văn Thành (Phó Ban Tư vấn pháp luật- Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam):

Liên quan đến vụ việc cưỡng chế đất đối với ông Đoàn Văn Vươn, ngày 15/1, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chính thức yêu cầu Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng phải làm rõ vụ việc, báo cáo lại. Thủ tướng lại vừa đưa ra yêu cầu cụ thể với Ban thường vụ Thành ủy Hải Phòng là phải làm rõ 3 nội dung: Việc giao đất, thu hồi đất đúng - sai ở điểm nào, trách nhiệm thuộc cá nhân nào; việc tổ chức cưỡng chế có đúng quy định của pháp luật không (trường hợp, điều kiện cụ thể huy động lực lượng công an, quân đội tham gia cưỡng chế); việc hủy hoại tài sản của gia đình ông Vươn như ao cá, nhà có ai chủ trương, ở cấp nào…