Vốn Chương trình MTQG 1719 tạo nền tảng phát triển cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Kết quả giải ngân vốn ngân sách Trung ương thực hiện Chương trình 1719 giai đoạn 2022 - 2024 đạt trên 48.081 tỷ đồng, tương đương 72,6% kế hoạch, góp phần tạo nền tảng phát triển cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hộ vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (gọi tắt là Chương trình 1719) giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Bắc Ninh dành gần 2,5 nghìn tỷ đồng thực hiện 10 dự án thành phần. Kết quả, diện mạo nông thôn vùng DTTS thay đổi căn bản, tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 2,42%/năm. Trên cơ sở đó, năm 2025, Bắc Ninh đặt mục tiêu giảm 5% hộ nghèo tại các xã vùng DTTS và miền núi, riêng xã đặc biệt khó khăn giảm 3%/năm; phấn đấu có 3 xã thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn. Cùng với đó, địa phương tiếp tục hỗ trợ nhà ở cho 136 hộ, chuyển đổi nghề cho 512 hộ, cấp nước sinh hoạt cho 3.486 hộ, và xây dựng 4 công trình nước sinh hoạt tập trung.

Đối với tỉnh Lào Cai được bố trí khoảng 5.656 tỷ đồng. Sau gần 5 năm triển khai Chương trình, bình quân tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) giảm 6%/năm; hệ thống kết cấu hạ tầng thiết yếu vùng đồng bào DTTS, nhất là ở vùng đặc biệt khó khăn từng bước được đầu tư nâng cấp, làm thay đổi diện mạo bộ mặt nông thôn vùng cao. Nổi bật là hệ thống đường giao thông nông thôn; trường lớp học, nhà ở dân cư...

Tại Cao Bằng, giảm nghèo bền vững được xác định là nhiệm vụ then chốt. Nhờ triển khai đồng bộ Chương trình MTQG 1719, chỉ trong 3 năm (2022 - 2024), tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào DTTS đã vượt chỉ tiêu. Năm 2024, tỉnh đặt mục tiêu giảm 3% số hộ nghèo DTTS, song kết quả đạt tới 4,67%. Bên cạnh đó, nguồn lực đầu tư giúp Cao Bằng hoàn thiện hạ tầng giao thông nông thôn, tạo nền tảng phát triển sản xuất và khai thác tiềm năng.

Theo UBND tỉnh Cao Bằng, đến nay, trong 27 chỉ tiêu đề ra, đã có 3 chỉ tiêu đạt và vượt, 24 chỉ tiêu còn lại dự kiến hoàn thành trong năm 2025. Đây là cơ sở để địa phương tiếp tục khẳng định vị thế trong nhóm 10 tỉnh, thành có kết quả giải ngân tốt nhất Chương trình MTQG 1719 năm 2024. Tính đến 30/6/2025, tổng vốn ngân sách Trung ương giải ngân là 701/1.815 tỷ đồng, đạt 38,62%. Tỉnh đã hoàn thành phương án phân bổ vốn bổ sung, trình HĐND thông qua, thực hiện theo Quyết định 1148/QĐ-TTg ngày 11/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ.

Giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số được phát huy

Tại Lâm Đồng, năm 2024 đánh dấu bước ngoặt trong giải ngân nguồn vốn Chương trình 1719. Với trên 268 tỷ đồng được phân bổ, tỉnh tập trung đầu tư hạ tầng, giáo dục, y tế, văn hóa và phát triển sản xuất. Hệ thống giao thông nông thôn được kiên cố hóa, 100% xã có trạm y tế, gần 100% hộ có điện và nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Thu nhập bình quân của hộ nghèo tăng 2,5 lần so với năm 2021, tỷ lệ hộ nghèo giảm 2 - 3%/năm.

Ông Bon Yô Soan, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Lâm Đồng cho biết, các dự án đầu tư đã và đang thực sự đến từng thôn, buôn, mang lại sự thay đổi rõ rệt, toàn diện cho vùng đồng bào DTTS. Người dân trở thành trung tâm của chương trình, vừa là đối tượng thụ hưởng, vừa là chủ thể phát triển.

Báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, kết quả giải ngân vốn ngân sách Trung ương thực hiện Chương trình 1719 giai đoạn 2022 - 2024 đạt trên 48.081 tỷ đồng, tương đương 72,6% kế hoạch. Riêng năm 2025, đến 30/6, vốn đầu tư công giải ngân đạt khoảng 5.331 tỷ đồng, bằng 36% kế hoạch; vốn sự nghiệp giải ngân đạt 2.302 tỷ đồng, tương đương 13,5% kế hoạch.

Sau gần 5 năm thực hiện, Chương trình MTQG 1719 đã đạt và vượt 6/9 nhóm mục tiêu được đề ra tại Nghị quyết 120/2020/QH14. Có 6 nhóm nhiệm vụ cơ bản đạt hoặc vượt kế hoạch đề ra. Trong đó, mục tiêu về tỉ lệ giảm nghèo vùng đồng bào DTTS đạt bình quân 3,4%, vượt dự kiến Chương trình là 3,2%; thu nhập bình quân của người dân đạt bình quân 43,4 triệu đồng, tăng 3,1 lần so với năm 2020; các vấn đề giáo dục, lao động việc làm được chú trọng, bản sắc văn hóa được bảo tồn, người dân được tiếp cận các dịch vụ y tế cơ bản… Sau gần 5 năm thực hiện Chương trình MTQG 1719, cả nước đã hỗ trợ đất ở cho 10.549 hộ; hỗ trợ nhà ở cho 42.567 hộ; hỗ trợ trực tiếp đất sản xuất cho 13.387 hộ; sắp xếp, bố trí ổn định dân cư cho 25.056 hộ, trong đó có 5.711 hộ được bố trí theo hình thức tập trung, 13.096 hộ được bố trí trong các dự án sắp xếp, ổn định dân cư tại chỗ... Cả nước đã triển khai hỗ trợ đầu tư 6.018 công trình giao thông nông thôn phục vụ sản xuất, kinh doanh và dân sinh; 8.673km đường giao thông được nhựa hóa, bê tông hóa hoặc cứng hóa; 442 công trình cung cấp điện phục vụ sinh hoạt và sản xuất, kinh doanh; hỗ trợ đầu tư xây dựng, bảo tồn 48 làng, bản và 69 điểm đến du lịch tiêu biểu truyền thống của các DTTS; 4.409 nhà văn hóa/khu thể thao tại các thôn bản vùng đồng bào DTTD và miền núi được đầu tư xây dựng và hỗ trợ trang thiết bị, tu bổ, tôn tạo...

Từ các nguồn vốn, nguồn lực hỗ trợ của Chương trình MTQG 1719, đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số đã được cải thiện rõ rệt; công tác giảm nghèo bền vững, tạo nền tảng phát triển cho vùng đồng bào DTTS và miền núi đạt được nhiều tiến triển. Chương trình MTQG 1719 cũng tạo ra động lực mới, khơi dậy khát vọng vươn lên, thay đổi nếp nghĩ cách làm của hàng triệu người dân.
 
 

PV