Quốc lộ 1A (hay Quốc lộ 1) là tuyến đường giao thông xuyên suốt Việt Nam, bắt đầu (km 0) tại cửa khẩu Hữu Nghị trên biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc, nằm tại xã Bảo Lâm, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn, kết thúc tại Đất Mũi nằm trong địa phận huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau, dài 2360 km.
Đây là tuyến đường quan trọng hàng đầu Việt Nam, đi qua trung tâm của một nửa số tỉnh thành Việt Nam, nối liền 4 thành phố lớn: Hà Nội, Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ. Quốc lộ 1A được hình thành từng đoạn qua từng thời kỳ, từ thời Việt Nam bị chia cắt thành Đàng Trong và Đàng Ngoài. Sau khi thống nhất đất nước nhà Nguyễn tu bổ và chắp nối được con đường, chủ yếu dành cho việc vận chuyển người, hàng hóa bằng ngựa. Về sau, với sự cai trị của người Pháp, con đường được mở rộng, nâng cấp. Nay Quốc lộ 1 đang được làm mới theo hướng nâng cấp các đoạn xa đô thị, làm đường tránh tại các đô thị, làm mới trên một số tuyến có nhiều đô thị liên tiếp. Trên toàn tuyến có 874 cầu lớn nhỏ, tải trọng 25-30 tấn.
Đường Hồ Chí Minh dài 3.167 km chạy qua vùng núi phía Tây, (khác vớí Quốc lộ IA chạy chủ yếu ở đồng bằng ven biển phía Đông). Ngày 19/5/1959, Bác Hồ quyết định thành lập tuyến vận tải chiến lược để chi viện cho miền Nam và các nước bạn, sau này trở thành đường Hồ Chí Minh. Điểm xuất phát Km 0 (Km số 0) tại thị trấn Lạt, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An) được đánh dấu bằng cột mốc số 0. Ngày 3/2/2004, kỳ họp thứ 6, khóa XI, Quốc hội có Nghị quyết đầu tư xây dựng đường Hồ Chí Minh, và xác định đây là công trình quan trọng quốc gia. Đường xuất phát từ Pác Bó, tỉnh Cao Bằng, điểm cuối là Đất Mũi tỉnh Cà Mau, đi qua 30 tỉnh, thành phố trong cả nước. Đường sẽ có quy mô từ 2 đến 8 làn xe tùy thuộc địa hình. Dự án xây dựng đường gồm ba giai đoạn. 1/ Thi công phần dài hơn 2000 km từ Hòa Lạc, Hà Nội tới Bình Phước. 2/ Thi công phần từ Pác Bó, tỉnh Cao Bằng đến Hòa Lạc. 3/ Năm 2010-2020, hoàn thành toàn tuyến và từng bước xây dựng các đoạn tuyến theo tiêu chuẩn đường cao tốc. Dự kiến, sau năm 2030, đường Hồ Chí Minh sẽ được nâng cấp toàn tuyến trở thành cao tốc Bắc Nam nhánh Tây, với quy mô nhỏ hơn nhánh Đông. Đây là 1 trong 4 con đường giao thông huyết mạch, chạy từ Bắc vào Nam, gồm Quốc lộ IA, Đường cao tốc Bắc – Nam (đang được thiết kế), đường ven biển, đường Hồ Chí Minh).
HẢI VÂN