Linh địa trại gạo

Theo truyền miệng dân gian thì giữa thế kỷ XIX, vùng đất vùng Trại Gáo là của Nhà Chung dùng trồng lúa, chăn nuôi gia súc để cung cấp lương thực, thực phẩm cho Tòa Giám mục xã Đoài. Để tránh ngập lụt mùa mưa bão, người ta cho dựng một kho chứa gạo ở lưng chừng núi và gọi khu vực này là Trại Gạo, lâu gần gọi chệch đi thành Trại Gáo. Trại gạo ở cách nơi Đền thánh Antôn  ngày nay chừng 1km. Năm 1898, các thừa sai người Pháp đặt mua pho tượng thánh Antôn bằng thạch cao ở Pháp mang về. Sau nhiều tháng di chuyển, tượng đã cập Bến Thủy và được rước về xã Đoài. Rồi từ đây, tượng thánh lại được chở bằng đò lên Trại Gáo. Đến cuối làng Thanh Hương thì phải khiêng bộ bằng kiệu. Khi rước tượng đến vị trí Đền thánh ngày nay, mọi người ngồi nghỉ để lấy sức đi tiếp (rước tượng về khu Trại Gạo cho khô ráo). Nhưng lạ thay, sau khi nghỉ thì không thể khiêng được kiệu đi nữa vì quá nặng. Người ta buộc thêm thừng chão, thêm phu khiêng tượng cũng không nhúc nhích và dây thừng đột nhiên đứt phăng ra cả. Linh mục chủ sự cho đó là điềm lạ và ý thánh nhân muốn đặt tượng tại đây. Vậy là người ta cho dựng một đền thờ nhỏ bằng gỗ chiều dài 18m, rộng 12m để tôn kính thánh nhân.
Từ khi có đền thờ, người đến khấn xin thánh nhân rất đông và có nhiều người đã chứng thực nhận được ơn lạ từ lời khẩn cầu của thánh Antôn nên nhân kỷ niệm 100 năm Đền thánh được xây dựng (1898 - 1998), Đức cha Phaolô Maria Cao Đình Thuyên đã cho mở rộng khu Đền thánh, xây lễ đài, xây dựng cơ sở cho khách hành hương trú chân và chính thức nâng Đền thánh Antôn là trung tâm hành hương của giáo phận Vinh. Lễ khánh thành Antôn ngày 13-6 hàng năm được tổ chức trọng thể với sự tham dự của hàng trăm ngàn người. Lễ kính thánh nhân vào thứ ba hàng tuần cũng có cả chục ngàn người dự. Ngày mùng ba Tết Âm lịch được gọi là ngày Tết ông thánh Antôn  cũng rất đông người đến chúc tuổi thánh nhân và xin thánh hóa công việc làm ăn. Nhiều Giám mục, linh mục kể cả Đức TGM Leopol Gielli – Đại diện không thường trực của Tòa Thánh cũng đến đây dâng lễ. Nhiều hội đoàn như các dòng tu, hội Hiền mẫu, hội sinh viên Công giáo, Giới trẻ giáo phận Vinh cũng chọn Linh địa này là nơi hành hương, tĩnh tâm. Tối 12-6-2015, tại Linh địa đã diễn ra “Khúc ca Tạ Ơn” với nhiều ca sỹ tên tuổi như Bảo Thy, Siu Black, Hoàng Dũng, linh mục Xuân Đường thu hút 70.000 người tham dự, 20.000 xe máy, 3000 ô tô.

Quang cảnh buổi bieur diễn "Khúc ca tạ ơn" ở Linh địa Trại Gạo

Trại Gáo chỉ còn 210 hộ gia đình với 1.080 nhân khẩu nhưng giáo dân cũng dành nhiều công sức xây sửa Đền thánh. Chúng tôi đến thăm Đền thánh thấy các đường vào đều sạch sẽ, to lớn. Hai bên đường trồng những cây tùng cảnh xanh biếc. Linh địa xây ở trên chân núi nên phải leo nhiều bậc mới vượt qua được cổng có thiết kế khá đẹp. Trước cửa Đền có hai pho tượng lớn bằng đá trắng. Bên trái là tượng thánh Antôn và bên phải là tượng Đức Mẹ ban ơn. Trước mỗi pho tượng có một chậu hương lớn, lúc nào cũng có hương nghi ngút cháy. Bên trái cũng có một hang đá Lộ Đức có tượng Đức Mẹ Lộ Đức và bức linh ảnh Đức Mẹ. Có khá nhiều bảng “Tạ ơn” của các gia đình, cá nhân được đặt ở xung quanh Linh địa. Trong nhà nguyện, lúc nào cũng có từng nhóm hoặc cá nhân riêng lẻ đang cầu nguyện. Lượng người đến khấn xin khá đông. Bằng chứng là hòm tiền xin khấn là một chiếc két sắt to lớn nhưng chúng tôi bỏ tiền vào không xuống được vì đầy tới miệng, phải lấy thanh tre đẩy xuống.
Năm 2014, nơi đây đã tưng bày cây thông Noen cao nhất nước với chiều cao 41m, ngang bằng ngôi nhà 7 tầng, đường kính tán lá rộng 13m. Cây thông được làm bằng 15.00 dây lá thông. 2000 bộ đèn nháy trang trí và hơn 5 tấn sắt làm khung và được hoàn thành trong 20 ngày với 30 người cộng tác.