Diễn tấu Cồng chiêng của đồng bào dân tộc Mường (Thanh Sơn, Phú Thọ) |
Trên địa bàn tỉnh Phú Thọ hiện có 4 dân tộc thiểu số tụ cư sinh sống thành làng, bản và thực hành văn hóa truyền thống của dân tộc mình: Mường, Dao, Cao Lan và H’mông tại 5 huyện: Đoan Hùng, Tân Sơn, Thanh Sơn, Thanh Thủy và Yên Lập. Ngoài ra, còn có các dân tộc thiểu số có số lượng ít, hoặc định cư xen kẽ, không cư trú thành làng bản, như: Nùng, Thái, Sán Dìu, Hoa (Hán), Thổ, Giáy, Tà Ôi… Di sản văn hóa của đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Phú Thọ còn lưu giữ được khá đa dạng và phong phú như: Tiếng nói, chữ viết, kho tàng tri thức dân gian, nghệ thuật trình diễn dân gian, các lễ hội truyền thống, trang phục, công cụ lao động, nhạc cụ… Tuy vậy, do những yếu tố tác động tiêu cực trong đời sống hiện đại ngày nay, nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của đồng bào DTTS tại Phú Thọ đang bị mai một.
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển Kinh tế - Xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2023, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện các nhiệm vụ "Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch". Theo đó, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ triển khai bảo tồn lễ hội truyền thống Đình Khoang, xã Hương Cần, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ; Tổ chức 02 Lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể dân tộc Mường trên địa bàn tỉnh Phú Thọ (Lớp truyền dạy dân ca, dân vũ, dân nhạc dân tộc Mường, huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ; Lớp truyền dạy dân ca, dân vũ, dân nhạc dân tộc Mường, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ).
Tại Liên hoan văn nghệ các dân tộc thiểu số tỉnh Phú Thọ |
Sở sẽ hỗ trợ nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể Nghề dệt thổ cẩm dân tộc Mường trên địa bàn huyện Tân Sơn; Xây dựng mô hình tìm hiểu, trải nghiệm văn hóa đặc thù các dân tộc thiểu số, mô hình bảo vệ văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số của đồng bào dân tộc thiểu số phục vụ nhân dân và du khách tại Điểm du lịch sinh thái cộng đồng xã Long Cốc, huyện Tân Sơn; Xây dựng câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian tại các thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng di dân tái định cư.
Bên cạnh đó, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng hỗ trợ tuyên truyền quảng bá rộng rãi các giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu của đồng bào dân tộc thiểu số; chương trình quảng bá, xúc tiến du lịch các vùng đồng bằng dân tộc thiểu số và miền núi kết hợp khảo sát tiềm năng du lịch, lựa chọn xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng cho các vùng đồng bằng dân tộc thiểu số và miền núi tại Điểm du lịch sinh thái cộng đồng Long Cốc xã Long Cốc, huyện Tân Sơn và Vườn quốc gia Xuân Sơn (tại xóm Lấp, xóm Dù). Hỗ trợ xây dựng 16 tủ sách cộng đồng cho các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số (Đối tượng thụ hưởng là các xã, thôn, bản vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 04/06/2021 của Thủ tướng Chính phủ 8 phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, Khu vực I vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025).
Đức Chí