Thánh Giuse người Cha âm thầm nhưng cao cả. Ảnh: CTV |
Ngày 8/12/2020, nhân kỷ niệm 150 năm Đức Giáo hoàng Piô IX chọn thánh Giuse làm Đấng Bảo trợ Giáo hội Công giáo, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ban hành Tông thư “Patris corde” – Trái tim của người Cha – và công bố “Năm đặc biệt về thánh Giuse” từ ngày 8/12/2020 đến ngày 8/12/2021. Nhân tháng 3, tháng kính thánh Giuse trong Năm đặc biệt này, chúng ta cùng học hỏi về gương nhân đức của thánh Giuse, cha nuôi Đức Giêsu, “Người Cha âm thầm” rất gần gũi trong mọi gia đình Công giáo. Trong đại dịch covid-19, Đức Thánh Cha Phanxicô ghi nhận công lao của những người phục vụ âm thầm. Chính họ giúp mọi người tồn tại và vượt qua đại dịch. Thánh Giuse cũng là một người phục vụ âm thầm. Xứng đáng nêu gương cho chúng ta noi theo. Đàng khác Đức Thánh Cha cũng muốn nêu gương một người cha âm thầm. Kêu gọi các người cha ý thức trách nhiệm. Và cho mọi người ý thức trách nhiệm của mình. Vì thế giới hôm nay đang vắng bóng người cha. Tại sao thế giới vắng bóng người cha? Có nhiều lý do.
Trong xã hội nông nghiệp, người cha luôn đứng đầu gia đình trong tất cả mọi công việc. Con cái quây quần trong gia đình. Người cha điều khiển việc nhà. Phân công cho từng người. Quyết định mọi việc quan trọng. Nhưng trong xã hội công nghiệp. Đặc biệt công nghiệp điện tử. Con cái không còn quây quần trong gia đình. Mỗi người mỗi phương. Mỗi người mỗi ngành nghề khác nhau. Người cha không còn làm chủ và phân công trong gia đình nữa. Vai trò làm chủ của người cha mờ nhạt.
Trong xã hội đề cao cá nhân, người cha mất uy thế. Xã hội biến chuyển. Đặc biệt trong nền kinh tế thị trường lấy tiền làm thước đo. Những đứa con thành đạt mặc nhiên có tiếng nói quyết định trong gia đình. Và vì công việc, người trong gia đình, nhất là những người đã trưởng thành, ít có dịp đoàn tụ. Vai trò người cha bị giảm thiểu.
Trong xã hội đề cao tự do. Ly dị rất nhiều. Xuất hiện nhiều bà mẹ đơn thân. Nhiều gia đình không có bóng dáng người cha. Nhiều đứa con không được ở bên cha. Giáo dục đào tạo thiếu tính cách mạnh mẽ quyết đoán của người cha. Người cha vắng bóng trong gia đình. Về phương diện thể lý. Và cả về phương diện tinh thần.
Trong tình hình ấy, Đức Thánh Cha vừa gây ý thức cho các người cha. Không ra mặt nhưng vẫn có thể âm thầm phục vụ. Vừa gây ý thức trách nhiệm cho mọi người. Ai cũng phải quan tâm chăm sóc người bên cạnh. Với tâm tình người cha âm thầm phục vụ. Để trở thành người cha âm thầm, không gì bằng chiêm ngưỡng và noi gương thánh cả Giuse.
Tông huấn Patris Corde trình bày thánh Giuse như một người cha âm thầm.Trong Tin Mừng không thấy thánh Giuse lên tiếng bao giờ. Nhưng ngài luôn làm việc. Hai hình ảnh rất quen thuộc diễn tả thánh Giuse âm thầm làm việc.
Hình ảnh thứ nhất: thánh Giuse đưa Chúa Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai cập. Tôi rất thích bức tranh của Albretch Durer. Đức Mẹ bế Chúa Giêsu ngồi trên lưng lừa. Thánh Giuse một tay dắt lừa. Một tay cầm đèn. Mắt vẫn hướng về Chúa Giêsu và Đức Mẹ ngồi trên lưng lừa. Vì mẹ yếu con thơ. Phải canh chừng cẩn thận xem các ngài ngồi có vững không. Có vấn đề gì không. Hay giản đơn là chỉ quan tâm thôi. Còn bản thân ngài tay dắt lừa, đi chân không. Trời đêm tối. Đã soi đèn cho lừa và hai người ngồi trên lưng lừa. Thế mà ngài vẫn không nhìn đường đi, dù trời đêm tối. Chỉ quan tâm lo lắng cho Chúa Giêsu và Đức Mẹ. Thật là một tình yêu chan chứa. Miệng không nói gì. Nhưng cử chỉ và đặc biệt ánh mắt nói lên ngài yêu thương Chúa và Mẹ biết bao.
Hình ảnh thứ hai: thánh Giuse làm thợ mộc. Có nhiều tranh ảnh vẽ cảnh tượng này. Thông thường là thánh Giuse đang cưa gỗ. Gần đó, Đức Mẹ ngồi đan áo. Còn Hài Nhi Giêsu thì đang chơi đùa bên cha mẹ. Tranh của Georges De La Tour thì vẽ thánh Giuse đang làm thợ mộc. Ngài làm việc cho đến tối mịt. Cậu bé Giêsu cầm nến soi cho cha làm việc. Ánh nến chiếu lên khiến mặt thánh Giuse rạng rỡ. Ngài vui vì được làm việc phục vụ Chúa Giêsu và Đức Mẹ. Ngài vui vì được Chúa Giêsu soi đèn.
Tất cả nói lên tình yêu thương. Yêu thương âm thầm nhưng rất mãnh liệt. Làm việc và phục vụ Chúa là niềm vui của thánh Giuse. Niềm vui và mệt nhọc rất âm thầm. Vì công việc tầm thường. Chẳng ai biết đến. Nhưng chính nhờ công việc âm thầm mệt mỏi ấy mà Chúa Giêsu lớn khôn. Trở nên trưởng thành. Hoàn thành công trình cứu độ thế giới. Người yêu thương chân thực luôn âm thầm. Gánh chịu mọi khó khăn thử thách. Miễn sao chương trình của Chúa được thực hiện. Và người thân yêu chung quanh được hạnh phúc.
Để diễn tả điều này, Đức Thánh Cha nhắc lại tấm gương của tổ phụ Giuse. Tổ phụ Giuse bị anh em ghen ghét muốn giết chết. Sau cùng họ bán ngài sang Ai cập. Ngài làm nô lệ trong nhà quan Putipha. Bị vu oan giá hoạ và bị tống vào nhà tù. Bị quên lãng trong nhà tù. Nhưng sau cùng ngài trở thành tể tướng nước Ai cập. Khi nhận ra ngài, các anh em rất sợ ngài trả thù. Nhưng tổ phụ cho biết đó là thánh ý Thiên Chúa. Nên ngài chấp nhận tất cả. Ôm lấy những đau đớn, khổ cực, nhục nhã cho riêng mình. Để kế hoạch của Thiên Chúa được thực hiện. Và mọi người thân yêu được hạnh phúc. Thật là một tình yêu âm thầm. Thật là tấm lòng của người cha. Mạnh mẽ nhưng không kém dịu dàng. (Theo WGPLS)
Hôm nay thánh Giuse vẫn sống động trong Hội Thánh. Đối với Giáo hội Việt Nam, không những Ngài là Quan thầy phù trợ, mà còn là vị Gia trưởng thân thương gần gũi đang chia sẻ cuộc đời mỗi người chúng ta. Một cuộc đời với nhiều lo toan, với nhiều trắc trở, với nhiều ước mơ và phấn đấu. Chúng ta, những người chọn lựa con đường của Thánh Giuse đã đi, là muốn sống âm thầm, góp phần mình vào việc xây dựng một Giáo hội tại gia, trong đó mỗi thành phần vợ, chồng, con cái noi gương Thánh gia Thất, mong muốn sống chan hòa trong khu xóm, xứ đạo; mong muốn giúp đỡ lẫn nhau, nhận ra nhau trong cuộc sống. Không ngại mình là giòng dõi của bác thợ mộc Giuse, là anh chị em với con một người thợ là Đức Giêsu, chỉ với một niềm tin Chúa sẽ thực hiện nơi chúng ta điều Người muốn.