Hòa nhạc Giáng sinh tại nhà thờ Cửa Bắc (Ba Đình, Hà Nội). Ảnh: Minh An |
“Đêm Noen đêm Noen ta hãy cùng vui lên
Đêm Noen ôi đêm ơn Chúa ban hòa bình chốn trần thế
Đêm Noen chuông vang lên chuông Giáo đường vang lên
Đêm Noen ôi đêm Noen ta hãy chúc nhau an bình
Mừng Chúa sinh ra đời và mình cùng nắm tay tươi cười
Hòa bình đến cho muôn người
Cùng cất tiếng ca mừng vui
Mừng ngày Giáng sinh an hòa
Mừng hạnh phúc cho muôn nhà
Từ thành phố hay đồng quê
Muôn nơi vui tiếng ca hát mừng…”
Hai chị em ruột một gia đình giáo dân đang là sinh viên Học viện Âm nhạc quốc gia luyện giọng bên chiếc đàn piano. Gặp tôi đến chơi, chị hát em đệm nhạc tưng bừng, như muốn biểu thị niềm vui cùng cha mẹ chào khách quý đến chơi vào mùa Giáng sinh. Nghe xong nhạc phẩm “Đêm Noen”, bố của hai sinh viên trao cho tôi cuốn sách bìa màu hồng tươi nổi rõ tên sách màu trắng “Methode Rose”, và nói: “Hẳn anh đã đọc cuốn này!”. “Vâng! Tôi đã đọc! “Piano và những người thầy” Cuốn sách điểm danh nhiều thiên tài âm nhạc - tôi nói - trong mục “Piano và những người thầy” có giới thiệu đậm nét “vị hoàng đế” nhạc cổ điển người Đức gắn bó với nhà thờ”. Thế là chúng tôi trò chuyện về Bach (1685-1757), nhạc sĩ, giáo sư đại phong cầm, nhạc trưởng Ban nhạc nhà thờ Berlin, tác giả nhiều bản nhạc nổi tiếng như “Liên khúc”, “Khúc phóng tác”, “Sách dạy chơi đàn”…
Ôm vai cháu sinh viên âm nhạc năm thứ hai điển trai, tôi cười hỏi vui: “Giáo sư, nhạc sĩ Bach, nhạc trưởng Giáo đường nổi tiếng” hẳn là thần tượng của cháu?”. “Vâng - cháu thưa - Là thần tượng của tất cả các giáo sư và các sinh viên Khoa Piano của Học viện Âm nhạc quốc gia ạ. Cháu cũng mong một ngày nào đó mình là thành viên của một Ban nhạc Giáo đường”. Quay sang cháu gái sinh viên âm nhạc năm cuối, tôi chưa kịp hỏi điều mình định hỏi, cháu đã sung sướng bày tỏ cảm nghĩ về nhạc sĩ Mozart (1756-1791) người Áo: “Bác và bố ơi! Mozart tuyệt hảo, lên bốn đã sáng tác vũ khúc, lên sáu đã theo cha đi biểu diễn khắp châu Âu. Kiệt tác của Mozart như “Đám cưới Figaro”, “Những tác phẩm cho dàn piano”, “Những bản Sonate”… được biểu diễn và tụng ca không dứt. Con mê Mozart lắm”. Hiểu ước mơ của hai bạn trẻ say nhạc, tôi càng ngợi ca vợ chồng bạn tôi trong hoàn cảnh kinh tế chật hẹp vẫn hướng hai con đi vào lĩnh vực âm nhạc khi biết chúng nó có năng khiếu về loại hình nghệ thuật này. Tôi càng vui mừng nghĩ là mơ ước của các thành viên gia đình giáo dân bạn mình đang được thời đại chắp cánh bằng chủ trương hội nhập quốc tế sâu rộng. Biết đâu sau khi tốt nghiệp bậc đại học tại Học viên Âm nhạc quốc gia, cô cậu và đồng môn sẽ được nhà trường cử đi học cao học ở quê hương Bach, của Mozart, và ngày trở về hẳn rộn ràng trong khung cảnh mùa Giáng sinh.
“Cùng cất tiếng ca mừng vui
Mừng ngày Giáng sinh an hòa
Mừng hạnh phúc cho muôn nhà
Từ thành phố hay đồng quê
Muôn nơi vui tiếng ca hát mừng…”,
Tôi hát một đoạn trong nhạc phẩm “Đêm Noen” để biểu thị niềm vui, rồi hỏi: “Hai cháu nghĩ gì về những câu hát?”. “Thưa bác - chị gái nói - Những câu hát tha thiết ấy hợp lòng người và hợp với Hà Nội chúng ta “Thành phố Hòa bình mà”. Lễ Giáng sinh ban đầu chỉ là của những người Kitô giáo ở phương Tây. Ngoài ý nghĩa đó, Giáng sinh còn là ngày lễ gia đình, ngày để tụ tập quây quần mọi người, mọi thế hệ trong gia đình. Do vậy lễ Giáng sinh từng bước lan rộng khắp thế giới, trong đó có Việt Nam ta, nào ông già Noen, nào cây Giáng sinh trở nên quen thuộc”. Cậu em tiếp lời: “Đúng như chị cháu đã nói”, và nhanh chóng trao cho tôi xem tập tài liệu “Checkin các địa điểm chơi Giáng sinh ở Hà Nội 2019”. Trong đó giới thiệu kỹ 12 điểm được tổ chức Giáng sinh tưng bừng của năm 2019, như nhà thờ Lớn Hà Nội, nhà thờ Cửa Bắc, phố đi bộ Hà Nội - Hồ Gươm, Khu phố Hàng Mã, Khu đô thị Royal City, Khu đô thị Times City, Vincom Nguyễn Chí Thanh, Đại học Thăng Long, Hội chợ InterContinental Hanoi Westlake, Checkin “Cây thông ngược” tại ngôi làng Giáng sinh châu Âu tại Pullman Hanoi, lại có cả chợ phiên Giáng sinh trên phố Hoa Lư… đón mời mọi người.
Cuối buổi trò chuyện, cậu sinh viên Học viện Âm nhạc quốc gia viện ngồi vào đàn, giai điệu piano vút lên theo từng ngón tay điêu luyện. Người chị sinh viên Học viện Âm nhạc quốc gia cất lời thưa: “Xin mời bác và bố kính yêu cùng cất tiếng hát với chúng con cho vui”. Thế là tất cả chúng tôi hòa ca:
“Đêm Noen ôi đêm ơn Chúa ban hòa bình chốn trần thế
Đêm Noen chuông vang lên chuông Giáo đường vang lên…
Đêm Noen ôi đêm Noen ta hãy chúc nhau an bình
Mừng Chúa sinh ra đời và mình cùng nắm tay tươi cười”…
Rồi tiếng vỗ tay vang lên, tôi có thêm lời bàn: “Giá như dịp Giáng sinh năm 2019 này có thêm nhiều điểm hòa nhạc khắp các đường phố và quảng trường gần với 30 nhà thờ ở Hà Nội hẳn vui nữa”
Minh Quang