Về vấn đề giao đất, UBND huyện Tiên lãng có 2 quyết định. Quyết định số 447 giao 21 ha cho ông Vươn, thời hạn 14 năm. Tại thời điểm đó, theo quy định của luật Đất đai 1987 là phù hợp. Nhưng quyết định số 220 năm 1997 giao bổ sung 19,4 ha đất, về thẩm quyền đúng và phù hợp thẩm quyền sử dụng đất, vì ông Vươn đã lấn chiếm thêm và sử dụng nhưng không đúng về cách thức giao, thời hạn sử dụng đất. Đây là quyết định không đúng pháp luật.
Về việc thu hồi đất, 2 quyết định thu hồi của ông Vươn đều với lý do hết thời hạn thu hồi đất, sau thu hồi giao 1 phòng của huyện và UBND xã Vinh Quang quản lý trong khi trên thực tế ông Vươn vẫn đang sử dụng diện tích đó, dù 1 phần cho người khác thuê là không hoàn toàn đúng quy định pháp luật, nhưng thực tế vẫn là dùng nuôi trông thủy sản. Ông Vươn vẫn có nhu cầu và không có quyết định nào của cơ quan có thẩm quyền chuyển mục đích sử dụng khu đất đó. Vậy nên 2 quyết định thu hồi đều sai luật.
Đối với việc cưỡng chế thu hồi đất, do quyết định thu hồi đất không đúng quy định pháp luật nên hệ quả quyết định cưỡng chế thu hồi cũng không đúng. Mặt khác, nội dung quyết định cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng cũng có sai phạm như không xác định ranh giới thu hồi, không kiểm kê tài sản trên đất thu hồi.
Ngoài ra, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhận định, thời điểm cưỡng chế, dù pháp luật không cấm nhưng về đạo lý không phù hợp khi đã sát tết Nguyên Đán.
Việc thực hiện quyết định cưỡng chế càng có nhiều sai phạm, gây hậu quả như báo chí đã nêu, gây thương vong cho người làm công tác cưỡng chế.
Về việc phá dỡ ngôi nhà của ông Vươn, theo báo cáo có sự chỉ đạo của một số lãnh đạo địa phương. Đây là hành vi vi phạm hình sự, Thủ tướng chỉ đạo các cơ quan chức năng cần khởi tố, xử lý nghiêm minh.
Đối với thông tin cá trong đầm có người vào đánh bắt, theo báo cáo của cơ quan công an, ông Vươn đã thuê người thu vét, khai thác thủy sản trong đầm trước thời điểm cưỡng chế.
Sau khi xảy ra vụ việc, UBND thành phố Hải Phòng đã làm nhiều biện pháp khắp phục hậu quả. Thành ủy Hải Phòng đã đình chỉ chức vụ một số cán bộ có liên quan; công khai nhận trách nhiệm trước Trung ương.
Tuy nhiên, lãnh đạo thành phố Hải Phòng chưa nhận thức được tính phức tạp của vấn đề nên chưa chỉ đạo làm rõ đúng sai trách nhiệm tập thể cá nhân. Thành phố Hải Phòng đã làm hai báo cáo nhưng chưa nghiêm túc, chưa đầy đủ.
Việc cung cấp thông tin cho công luận theo quy định của Luật Báo chí cũng thực hiện chưa tốt. Chưa có người đủ thẩm quyền cung cấp thông tin chính
thống cho báo giới, thậm chí có những phát ngôn tùy tiện, thiếu thống nhất.
Với phương tiện thông tin đại chúng đã đưa rất nhiều tin bài, đảm bảo quyền được thông tin của nhân dân và sau đó là kênh thông tin quan trọng để cơ quan chức năng làm rõ vụ việc và xử lý. Đã có gần 800 bài viết, kèm theo đó là hàng ngàn ý kiến.
Nguyên nhân dẫn tới vụ việc là do thành phố Hải Phòng, huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang nhưng cũng có nhiều vấn đề khách quan như Luật đất đai nhiều lần sửa đổi bổ sung, kèm theo đó là hàng trăm văn bản dưới luật hướng dẫn thực hiện. Hệ thống văn bản quá đồ sộ, có nhiều văn bản nhưng vẫn chồng chéo, mâu thuẫn.
Trong thực tế, công tác quản lý đất đai còn nhiều vấn đề, các vụ việc khiếu kiện đến hiện nay vẫn còn nhiều vụ việc kéo dài mà chưa được xử lý dứt điểm, đó là lý do ban chấp hành Trung ương trong nhiệm kỳ này tổng kết việc thi hành Luật đất đai để phát hiện những bất cập và kiến nghị sửa đổi luật đất đai.
Qua vụ việc này, sau khi xem xét và có kết luận, Thủ tướng yêu cầu, Thành phố Hải Phòng, các tỉnh, thành phố, bộ ngành thực hiện một số công việc.
Trước hết, Thủ tướng yêu cầu Hải Phòng phải chỉ đạo thu hồi những quyết định trái pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng về việc thu hồi đất và cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn.
Thành phố Hải Phòng chỉ đạo TAND TP và huyện kiểm điểm nghiêm túc việc xét xử hành chính đối với vụ việc này, bởi việc tòa án huyện Tiên Lãng đưa ra xét xử và có bản án đối với vụ ông Đoàn Văn Vươn, sau đó tòa án Thành phố Hải Phòng tuyên y án đối với bản án ở phiên phúc thẩm đều vi phạm nghiên trọng quy trình tố tụng. Hiện TAND tối cao đã thụ lý vụ án trên.
Thành phố Hải Phòng phải chỉ đạo làm đúng các yêu cầu cần thiết theo quy định của pháp luật để gia đình ông Đoàn Văn Vươn tiếp tục được sử dụng diện tích đất giao theo đúng quy định.
Cơ quan điều tra Thành phố Hải Phòng phải điều tra, khởi tố những đối tượng phá hủy tài sản của ông Đoàn Văn Vươn, xử lý nghiêm bất kể đối tượng đó là ai.
Nghiêm túc điều tra xử lý nghiêm các cán bộ chỉ đạo phá nhà ông Đoàn Văn Vươn.
Hải Phòng cũng phải khẩn trương đưa vụ án giết người ra xét xử, xem xét giảm nhẹ tình tiết đối với các đối tượng chống đối với các quyết định của chính quyền thành phố Hải Phòng.
Thành phố Hải Phòng phải nghiêm túc kiểm điểm các cán bộ liên quan đến vụ cưỡng chế, thu hồi đất.
Đối với cấp thành phố phải kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm về việc quyết định chấp thuận đối với quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng. Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân thành phố Hải Phòng không kịp thời xử lý vụ việc, báo cáo chậm trễ. Rà soát chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về đất đai để không xảy ra sự việc tương tự. UBND thành phố Hải Phòng báo cáo thường xuyên kết quả thực hiện cho Thủ tướng.
Đối với các bộ ngành Trung ương, Thủ tướng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trong cả nước phải rà soát, chấn chỉnh tình trạng này để đảm bảo đúng pháp luật. Thực hiện nghiêm túc việc tiếp nhận và giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân.
Thủ tướng giao Bộ Tư pháp xây dựng thể chế để kiểm soát việc ban hành các quyết định hành chính của bộ, ngành, địa phương. Đề nghị TAND tối cao xem xét tái thẩm đối với các quyết định, bản án của tòa án nhân dân huyện Tiên Lãng và thành phố Hải Phòng.
Trước đó, ngày 7/2, trong cuộc họp báo về vụ cưỡng chế thu hồi đất tại xã Vinh Quang do ông Nguyễn Văn Thành - Bí thư Thành ủy TP Hải Phòng chủ trì, những sai phạm trong việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng bước đầu đã được công bố như: không có phương án sử dụng đất sau khi thu hồi của cơ quan có thẩm quyền để công bố công khai đối với người có đất bị thu hồi, không thành lập hội đồng đền bù hỗ trợ trước khi thu hồi, sau cưỡng chế để xảy ra việc ngôi nhà và tài sản của gia đình ông Đoàn Văn Vươn và Đoàn Văn Quý bị phá hủy.
Thành ủy Hải Phòng đã quyết định đình chỉ công tác ông Lê Văn Hiền - Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng và ông Nguyễn Văn Khanh - Phó chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng. Quyết định kiểm điểm ông Lê Văn Mải - Trưởng công an huyện Tiên Lãng, ông Phạm Đăng Hoan - Bí thư đảng ủy xã Vinh Quang và ông Lê Thanh Liêm - Chủ tịch UBND xã Vinh Quang. Kiểm điểm tập thể Ban Thường vụ Huyện ủy và cá nhân Bí thư huyện ủy Tiên Lãng.
Ngay chiều 7/2, Cơ quan CSĐT - Công an TP Hải Phòng đã ra quyết định khởi tố vụ án hủy hoại tài sản tại đầm ông Vươn.
Theo Dân trí.com