Giỗ tổ Hùng Vương - Nét đẹp văn hóa độc đáo của Việt Nam

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Ảnh: CTV

Câu ca dao gợi nhớ về cội nguồn dân tộc bao đời nay đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân đất Việt. Giỗ tổ Hùng Vương ngày 10 tháng 3 âm lịch hàng năm là dịp tưởng nhớ và tỏ lòng biết ơn công lao lập nước của các Vua Hùng, những vị vua đầu tiên của dân tộc, các bậc tiền nhân đã có công lao xây dựng, gìn giữ và bảo vệ non sông gấm vóc Việt Nam. 

Rất nhiều nhà nghiên cứu nghi thức văn hóa dân gian đều nhận xét: Trên toàn thế giới chỉ có nước ta có được nét văn hóa độc đáo khi tổ chức Quốc lễ giỗ tổ Hùng Vương, đây là nét văn hóa rất đáng tự hào cho dân tộc Việt Nam, là điểm tựa để giáo dục truyền thống yêu nước cho mọi người, đặc biệt là giới trẻ. 

Số liệu mới đây cho thấy, đa số các địa phương của cả nước có đền Hùng, riêng tại tỉnh Phú Thọ có gần 330 di tích thờ các vua Hùng với qui mô lớn nhỏ khác nhau. Cùng với đó, tại nhiều quốc gia trên thế giới có nhiều người Việt Nam sinh sống cũng đã có đền Hùng và đồng loạt tiến hành ngày giỗ Tổ mùng 10 tháng 3 (âm lịch). Tất cả đều tỏ rõ tấm lòng hướng về đất nước, về quê hương, về cội nguồn dân tộc. 

Ngày 18/02/1946, sau hơn 05 tháng thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số: 22 CNV/CC cho công chức cả nước được nghỉ ngày giỗ Tổ Hùng Vương mùng 10 tháng 3 âm lịch hằng năm để tưởng nhớ tổ tiên. Ngày 06/01/2001, Chính phủ ban hành Nghị định số 82/2001/NĐ-CP, quy định ngày 10/3 âm lịch chính thức là ngày Quốc lễ giỗ tổ Hùng Vương. Năm 2012, tín ngưỡng thờ cúng Vua Hùng của Việt Nam đã được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại với các nét đặc trưng tiêu biểu như: Di sản có giá trị nổi bật mang tính toàn cầu; khích lệ ý thức chung của mọi dân tộc trong việc thúc đẩy giá trị của di sản; thể hiện rõ lòng tôn kính đối với tổ tiên, thái độ tôn trọng sự đa dạng văn hóa; thể hiện sự liên kết chặt chẽ giữa giá trị tâm linh của cả một dân tộc với những giá trị khoa học.

Năm nay người dân cả nước đón nhận nghi lễ giỗ tổ Hùng Vương trong tâm thế khá đặc biệt bởi dịch bệnh Covid – 19 vẫn còn là nỗi lo ngại cho cộng đồng, từ đó hầu hết các địa phương đều tổ chức rất đơn giản, tiết kiệm, an toàn chủ yếu chỉ duy trì phần lễ và cắt giảm phần hội, đồng thời cũng khuyến cáo nguòi dân thực hiện tốt giải pháp “5k” để đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng.

Nước ta đang đạt được nhiều thành tựu trong quá trình đổi mới đất nước, nhưng các thế lực thù địch vẫn tìm cách xuyên tạc, chống phá chế độ, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, nhất là trên mặt trận tư tưởng, khi cả nước đang chuẩn bị bẩu cử Quốc hội và HĐND các cấp. Vì vậy mỗi người con dân đất Việt cần nâng cao ý thức cảnh giác, phát huy lòng yêu nước từ truyền thống lớp lớp cháu con của các vua Hùng để đoàn kết một lòng, phát huy các nguồn lực xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, làm thất bại các âm mưu của thế lực thù địch.

Bác Hồ từng dạy “Các vua Hùng đã có công dựng nước. Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Lời dạy ấy vẫn còn nguyên giá trị sâu sắc về truyền thống yêu nước “Ăn quả nhớ người trồng cây” để cho mỗi chúng ta suy ngẫm nhân ngày Quốc tổ Hùng Vương