Loa Thành và Đền Cuông

Loa Thành ở huyện Đông Anh, Hà Nội được An Dương Vương xây dựng từ thế kỷ thứ hai trước Công nguyên, sau khi đánh duổi hàng vạn quân Tần. Để bảo vệ đất nước, nhà vua cho xây Loa Thành bằng đất ở ngay tại địa phương. Loa Thành có 9 vòng, chu vi vòng ngoài 8km, vòng giữa 6km, vòng trong 2km, khu trung tâm rộng 2km2. Mặt ngoài thành có lũy, cao từ 4- 5m, có đoạn cao từ 8-12m, dốc thẳng đứng, mặt trong thành thoải (nên ngoài khó tấn vào, còn trong dễ đánh ra)... Chân lũy rộng từ 20-30m. Mặt lũy rộng từ 6-12m. Lượng đất được đào đắp khoảng 2,2 triệu mét khối. Vây quanh thành là mạng lưới hồ lạch sông ngòi khép kín, góp phần tạo nên căn cứ quân sự hiểm yếu. Theo truyền thuyết, nhà vua được rùa thần giúp sức xây thành. Xây xong thành, rùa thần tặng vua chiếc móng làm lẫy thần. Nhờ lẫy thần mà quân Triệu Đà sang xâm lược bị quân ta đánh qụy. Triệu Đà lập mưu xin cho con trai là Trọng Thủy cầu hôn Mỹ Châu con gái An Dương Vương để khám phá vũ khí tối tân của ta. Được Mỹ Nương cho biết, Trọng Thủy đánh cắp lẫy thần. Thế là cha con Triệu Đà đánh chiếm được Loa Thành, cha con Thục An Dương Vương phải lên ngựa chạy về phương Nam. Đến huyện Diễn Châu tỉnh Nghệ An, nhà vua gặp rùa thần nổi lên ở biển nói: “Giặc ngồi sau lưng vua đó”. An Dương Vương rút gươm chém Mỹ Châu, rồi nhảy xuống biển tự tử.