Nhà thờ Ba Chuông

Một góc nhà thờ Ba Chuông

Nhà thờ này được đưa thành địa chỉ nhiều cuốn sách hướng dẫn du lịch với tên là “Three Bells”. Điều đó chứng tỏ ngôi nhà thờ này có nhiều nét độc đáo.
Dòng Đa Minh có mặt ở Việt Nam từ thế kỷ XVII và nhiều thừa sai đã có vinh dự được phúc tử vì đạo. Dòng Đa Minh đến vùng đất Ba Chuông này từ năm 1957. Các tu sĩ đã xây dựng tu viện Albeto năm 1959 và mở trường tiểu học S. Thomas. Sau sự kiện kỷ niệm 100 năm, ngày 4 chân phước của dòng tử đạo tại Hải Dương (1861-1961), nhà dòng đã quyết định xây một Đền thánh để kính các ngài hàng năm vào ngày 5/10. Vì vậy nhà thờ cũng còn có tên là Đền thánh Ba Chuông. Ngày 24/10/1967, Đức TGM Phaolô Nguyễn Văn Bình đã có văn thư thành lập giáo xứ Đa Minh. Lễ quan thày của giáo xứ được tổ chức trọng thể vào ngày 8/8 hàng năm. Từ năm 1999, linh mục Giuse Phan Hưng Thịnh đã lấy cảm hứng từ tinh thần hội nhập văn hóa dân tộc của Công đồng Vatican II cũng như các Tông huấn của Thượng Hội đồng Giám mục Á châu về vấn đề này để tìm kiếm một mẫu nhà thờ mang dấu ấn văn hóa Việt Nam. Ngài xin tổ chức cho thi các mẫu kiến trúc nhà thờ. Có mấy chục mẫu được gửi đến. Ngài cho trưng bày và xin ý kiến công chúng. Cuối cùng mẫu nhà thờ của Kiến trúc sư Anthony Phạm Ngọc Anh được sự ủng hộ của đông đảo nhân dân và các nhà chuyên môn. Sau 3 năm chuẩn bị, năm 2003 nhà thờ chính thức được khởi công và ngày 28/8/2005, nhà thờ được cung hiến (ảnh trên).
Nhà thờ có chiều dài 50m, rộng 28m. Hai cạnh Thánh giá dài 25m. Cửa vào là một tam quan như chiếc cổng làng với 3 cửa như cổng đình làng ở Việt Nam xưa. Nhà thờ được xây dựng mang nhiều dấu ấn văn hóa Việt. Tháp chuông hình vuông, trụ cao 14m trông như bông hoa huệ đang nở với 3 tầng thoáng trông rõ 3 quả chuông. Có lẽ vì thế nên dân gian quen gọi đây là Ba Chuông. Ở trên nóc nhà thờ cũng như các tầng tháp chuông đều có những đầu đao hình rồng được cách điệu nhưng vẫn giữ được mềm mại truyền thống. Đỉnh tháp chuông có Thánh giá đặt trên quả địa cầu với các đường kinh tuyến, vĩ tuyến khá rõ ngay cả ban đêm nhờ ánh sáng điện rực rỡ. Các đầu đao hình rồng như hướng về Thánh giá để diễn tả tâm tình Kitô giáo: Đức Kitô là trung tâm và chóp đỉnh của đời sống. Mặt tiền nhà thờ như quả chuông úp với cuốn sách mở ra và trên có chữ Veritas, nghĩa là chân lý. Bốn góc nhà thờ cũng có hình 4 con nghê quen thuộc trong văn hóa Việt. Hai bên cạnh nhà thờ, trên tầng 2 cũng có vườn cây cảnh đẹp. Ở giữa nổi bật là tượng thánh Tổ phụ Đa Minh của dòng.
Nhà thờ được trang trí theo triết lý vuông- tròn, một quan niệm sống của người Á Đông. Bàn thờ bằng gỗ quý hình vuông, trên có mặt hình tròn bằng đá cẩm thạch. Gian thánh rộng, có thể đủ chỗ cho hàng trăm linh mục đồng tế. Nhà Tạm cũng có đường nét vuông- tròn. Bàn thờ Đức Mẹ và các thánh hai bên cạnh nhà thờ đều là những phù điêu sắc nét. Mỗi bàn thờ đều có ghế quỳ để tiện cho tín hữu cầu nguyện. Điều đặc sắc, tạo dấu ấn cho nhà thờ là 15 bức họa sống động dài tới 60m ở giữa tường cạnh nhà thờ qua gác đàn tháp chuông. Những bức ảnh màu rất sống động và rất Việt từ hình ảnh nhân vật, trang phục, cây cối, nhà thờ
Nhà thờ có khuôn viên rất đẹp với nhiều tượng, đài, cây cảnh. Bức phù điêu Các thánh tử đạo của dòng được dựng bên cạnh hồ nước nhân tạo trên nền cây cảnh xanh biếc rất đẹp. Khối nhà xứ 3 tầng kiến trúc hài hòa tạo một không gian văn hóa không chỉ cho tín hữu đến nhà thờ mà cả du khách tham quan nữa.

 Bích Hải