Cuộc đời của Thánh Giuse phải chấp nhận nhiều nghịch cảnh. Tin mừng cho ta biết rằng: Khi thấy Maria người thiếu nữ đã đính hôn nhưng chưa ăn ở với mình nhưng bỗng mang thai, trong tâm trạng đau khổ và không muốn tố giác, thánh Giuse đã suy tính và định bỏ trốn. Đang lúc trằn trọc giữa bộn bề suy nghĩ, được sứ thần Thiên Chúa kêu gọi và mạc khải trong giấc mộng, Giuse đã trở về để nhận Maria làm bạn đời của mình. Chỉ một biến cố này thôi cũng nói lên cuộc đời thánh Giuse đã phải mếm trải nhiều thách đố khó khăn.
Thánh Giuse được ơn cao trọng là dưỡng nuôi Con Thiên Chúa Nhập Thể làm người, nhưng ngài đã phải trải bao thử thách, bao chiến đấu nội tâm, bao giằng xé giữa những chọn lựa, để rồi kiên tâm chọn việc thực thi Thánh ý của Thiên Chúa. Để có thể chu toàn thánh ý Chúa, Thánh Giuse luôn một niềm phó thác cho Chúa, để Chúa dẫn đưa hành trình cuộc đời mình theo sự quan phòng của Người, dầu có phải trải qua những thử thách ngặt nghèo, dù có phải đi giữa đêm trường không một tia hy vọng.
Thánh Giuse đã phải sống rất nhiều nghịch lý trong cuộc đời. Chấp nhận Maria về làm bạn trăm năm nhưng chỉ có thể sống với nhau như bạn bè mà thôi. Mọi người nhìn nhận bé Giêsu con của Giuse, nhưng chính Giuse biết mình chỉ là cha nuôi của Giêsu mà thôi. Làm cha nuôi của Chúa Giêsu, nhưng Chúa Giêsu lại là Thiên Chúa. Thật là nhiều nghịch cảnh đan xen lẫn nhau. Nhưng trong mọi sự, Thánh Giuse đều im lặng đón nhận và khiêm tốn thi hành thánh ý của Thiên Chúa.
Thánh Giuse đóng vai trò quan trọng trong lịch sử cứu độ, là cha nuôi dưỡng Chúa Cứu Thế mà muôn dân trông đợi. Dù vậy, nơi Nazareth ngài chỉ được biết đến như là một người thợ mộc tầm thường. Thật vậy, khi Chúa Giêsu đi rao giảng Tin mừng, làm những việc kỳ diệu phi thường, được dân chúng mến mộ và ca ngợi, nhưng khi nhắc đến thân thế của Người, người ta vẫn chỉ coi Người là con của bác thợ mộc, một công việc tầm thường và vất vả trong xã hội bấy giờ. Thánh Giuse vẫn im lặng và khiêm tốn đón nhận sự khinh miệt của người đời. Tất cả cho thánh ý Chúa được thực hiện.
Là Cha nuôi của Đấng Cứu Thế, Thánh Giuse thật là người có công trạng lớn lao. Công nghiệp của ngài trong sứ vụ Cứu Độ của Đấng Cứu Thế thật là quan trọng và đáng ca ngợi. Vì bảo vệ Đấng Cứu Thế, giữa đêm trường u tối, ngài đưa Đức Mẹ và Hài Nhi bé thơ trốn sang Ai Cập để tránh bạo vương Hêrôđê. Trong cuộc đời, ngài vất vả tư bề lo lắng chăm sóc cho Gia đình bé nhỏ của mình. Việc bảo vệ Đấng Cứu Thế đem ơn cứu độ có ảnh hưởng tới mọi người trên thế giới. Thế nhưng có mấy người biết đến ngài. Nhất là sau khi Chúa Giêsu khôn lớn, và rao giảng Tin Mừng, không thấy ai nói gì đến sự hiện diện của thánh Giuse nữa. Cuộc sống, cái chết và sự an táng của ngài, chẳng ai nói tới. Thánh Giuse đã khiêm nhường đón nhận Thánh ý Chúa, chấp nhận tự huỷ mình đi, để Thánh ý Chúa được nên trọn.
Trong gia đình, thánh Giuse đóng một vai trò hết sức quan trọng: làm gia trưởng. Vào thời ấy, một người gia trưởng có toàn quyền trên gia đình, trên vợ con và cả gia nhân của mình. Gia trưởng chính là người có tiếng nói quyết định và sau cùng. Gia trưởng là người có quyền ăn nói trong gia đình, lời nói của ông có trọng lượng nhất. Thế nhưng thánh Giuse lại luôn sống trong sự thầm lặng. Ngài khiêm tốn và giữ thái độ im lặng, vì biết rằng trong mọi sự đã có Thiên Chúa chỉ lối soi đường. Ngài biết mình chỉ là một khí cụ của Thiên Chúa dùng để tô điểm cho vai trò cứu chuộc thế gian của Chúa Giê-su nổi bật giữa loài người. Mang trong mình một niềm tín thác trọn vẹn, thánh Giuse đã tự huỷ chính bản thân mình đi, để cho Thiên Chúa thật sự trở nên người lớn nhất trong gia đình này, để nhiệm cục Cứu Thế được thực thi cách vẹn toàn.
Thánh Giuse đã trở nên mẫu gương cho chúng ta về thái độ sống nội tâm, mau mắn lắng nghe và thực thi Thánh ý của Thiên Chúa. Cho dù Lời Thiên Chúa mời gọi ngài chỉ qua giấc mơ, ngài không thắc mắc, cũng chẳng dùng dằng, không than vãn và đưa ra ý kiến riêng, nhưng luôn đón nhận, từ bỏ ý riêng, xin vâng và thực hiện theo thánh ý của Thiên Chúa.
Giữa lúc hoàn cảnh xã hội cũng như Giáo hội đang có nhiều biến động, có những điều thậm chí khó hiểu, khó chấp nhận, nhưng với niềm tín thác vào Thiên Chúa, mọi người cần học theo gương thánh Giuse, không tìm ý riêng mình nhưng chỉ tìm ý Chúa, không tìm lợi ích cho mình nhưng tìm lợi ích chung, như thánh Giuse khiêm nhường và âm thầm bước đi trong hành trình ơn gọi của mình.
Chúng ta hãy noi gương nhân đức của Thánh Giuse. Sự im lặng thánh của thánh Giuse diễn tả cuộc đời của một con người hoàn toàn thuộc về Chúa, cho Chúa và vì Chúa. Hãy có tấm lòng đơn sơ, khiêm hạ trong bổn phận với Chúa và với nhau. Hãy từ bỏ ý riêng của mình để luôn mau mắn thực thi Thánh ý của Thiên Chúa trong mọi hoàn cảnh và mọi biến cố của cuộc đời.
Lạy Thánh cả Giuse, xin giúp chúng con biết noi gương thầm lặng hy sinh của ngài. Amen.