Lòng yêu nước của linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật

Ủy ban ĐKCG TP.HCM và Ban ĐKCG quận Tân Bình do linh mục Antôn Nguyễn Đình Thục, Phó Chủ tịch dẫn đầu đã đặt vòng hoa tưởng niệm, cầu nguyện và viếng mộ cha Gioakim.

Trong thư gửi đồng bào Công giáo nhân dịp lễ Noen 1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Trong cuộc kháng chiến, nhiều đồng bào Công giáo đã hăng hái hi sinh. Tôi đề nghị toàn thể đồng bào Công giáo trong kỳ lễ Noen này cầu nguyện cho linh hồn các chiến sĩ giáo và lương đã bỏ mình vì nước và cầu nguyện cho Tổ quốc ta được thắng lợi”.

Trong giới Công giáo, ngay từ những ngày đầu kháng chiến chống thực dân Pháp, đông đảo đồng bào trong Nam ngoài Bắc đã “Đứng lên đáp lời sông núi”. Tại Nam bộ, sau Cách mạng tháng Tám, Mặt trận Việt Minh giành được chính quyền từ tay phát xít Nhật. Ủy ban nhân dân Nam Bộ được thành lập, linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật được mời làm cố vấn. Ngày 25/8/1945 cùng với đồng bào Sài Gòn, đồng bào Công giáo tham gia biểu tình trong đó có linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật. Ngày 2/9/1945 đồng bào thành phố tham gia hưởng ứng nghe Tuyên ngôn độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh, linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật cũng có mặt; tiếng súng nổ, linh mục bị thương. Tháng 6/1946 để có tổ chức tập họp và hun đúc lòng yêu nước của đồng bào Công giáo, linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật đã cùng với một số linh mục, tu sĩ, giáo dân thành lập: “Liên đoàn Công giáo Nam Bộ”, linh mục là Phó Chủ tịch tổ chức này.

Linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật sinh năm 1903 tại xã Bình Thạnh, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An. Cha tu học tại Chủng viện Thánh Giuse, Sài Gòn và thụ phong linh mục ngày 26/9/1929, từng làm cha sở nhà thờ Huyện Sỹ. Năm 1940 được sự hướng dẫn và giúp đỡ của bác sĩ Phạm Ngọc Thạch thông qua một số giáo dân, linh mục đã dấn thân đi theo kháng chiến. Giặc Pháp luôn bố ráp, bao vây, cô lập để tìm cách tiêu diệt ngài. 

Khi biết tin linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật dũng cảm tham gia kháng chiến, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh 32/SL ngày 25/4/1949 thưởng Huân chương độc lập Hạng Nhì cho linh mục. Năm 1951, linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật ở trong vùng chiến khu khi đi làm phép cưới cho một đôi tân hôn bị giặc phục kích giết hại. Linh mục đã được Nhà nước truy phong danh hiệu liệt sĩ. Như vậy, việc linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật đi làm mục vụ cho giáo dân cũng là nhiệm vụ kháng chiến vì có đi làm nhiệm vụ mà hy sinh mới được coi là liệt sĩ. Điều này không chỉ thể hiện cái nhìn rộng mở mà còn có ý nghĩa đại đoàn kết tôn giáo rất lớn. Vì làm cách mạng là phải quy tụ được dân. Làm mục vụ cho giáo dân chính là phục vụ dân, để quy tụ dân. Tên của linh mục Gioakim Nguyễn Bá Luật cũng được đặt cho một con đường tại phường Bình Thọ, quận Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh.

Ủy ban Đoàn kết Công giáo TP. Hồ Chí Minh và Ban Đoàn kết Công giáo quận Tân Bình hàng năm vào dịp Ngày Thương binh, liệt sĩ đều tổ chức đến viếng mộ linh mục Gioakim tại nghĩa trang các linh mục Chí Hòa, phường 7, quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh.