Nghệ An: Thực hiện có hiệu quả Chương trình MTQG 1719

Nghệ An là tỉnh có diện tích rộng, còn nhiều khó khăn trong phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN). Diện tích của vùng chiếm 83% toàn tỉnh, với 1,2 triệu người; trong đó, đồng bào DTTS có 491.267 người (số liệu 2019), có 5 DTTS sinh sống tập trung thành cộng đồng là dân tộc Thái, Thổ, Khơ Mú, Mông, Ơ Đu. Đây là địa bàn có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và môi trường sinh thái, có 27 xã biên giới giáp nước Lào. 

Từ những đặc thù của vùng đất, nên khi Chương trình MTQG1719 giai đoạn I: từ năm 2021-2025 được triển khai, trong 3 năm (2022-2024) HĐND tỉnh đã giao nguồn đầu tư phát triển ngân sách Trung ương hơn 1.923 tỷ đồng; vốn sự nghiệp nguồn ngân sách Trung ương là hơn 1.944 tỷ đồng. Kết quả giải ngân tính đến 20/11/2024 nguồn vốn đầu tư phát triển đạt 73,11%, còn nguồn vốn sự nghiệp đạt gần 20%. Các chủ đầu tư cam kết, đến 31/12/2025, sẽ giải ngân nguồn đầu tư phát đạt trên 95%.

Từ nguồn vốn được đầu tư, đã có rất nhiều phần việc quan trọng được thực hiện tại vùng đồng bào DTTS&MN, góp phần nâng cao mức sống, hỗ trợ phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo, bảo tồn văn hóa…trong vùng đồng bào DTTS&MN. 

Nổi bật là nhiều công trình hạ tầng cơ sở được đầu tư, góp phần thay đổi diện mạo vùng đồng bào DTTS; tỷ lệ hộ nghèo giảm hơn 3% mỗi năm. Năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều còn 12,48%, vượt kế hoạch mục tiêu đề ra. Kết cấu hạ tầng giao thông, trường học, trạm y tế, nước sinh hoạt... không ngừng được quan tâm đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, sửa chữa, bộ mặt nông thôn vùng đồng bào DTTS& MN ngày càng khởi sắc, đồng thời giải quyết các nhu cầu thiết yếu của Nhân dân về đời sống, sản  xuất kinh doanh, giao thương, học tập, chăm sóc sức khoẻ... 

hỗ trợ đất ở, nhà ở, cho hộ gia đình dân tộc thiểu số là một trong những nội dung thiết thực được thực hiện tại Nghệ An khi triển khai Dự án 1- Chương trình MTQG 1719

Đặc biệt các nội dung đầu tư, hỗ trợ có liên quan trực tiếp đến người dân như hỗ trợ đất ở, nhà ở, chuyển đổi nghề, nước sinh hoạt tập trung/phân tán (Dự án 1); bồi dưỡng kiến thức dân tộc, đào tạo nghề, nâng cao năng lực cho cộng đồng (Dự án 5); chính sách bình đẳng giới (Dự án 8); chính sách giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống (Tiểu dự án 2, Dự án 9), chính sách đối với Người có uy tín (Tiểu dự án 1, Dự án 10) đã mang lại những hiệu quả tích cực, tạo sinh kế, nâng cao dân trí, đời sống vật chất, tinh thần từng bước ổn định, góp phần quan trọng trong việc giữ gìn và phát huy các bản sắc văn hóa tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số. 

Việc thực hiện các công trình dự án, tiểu dự án, thành phần của Chương trình MTQG 1719 đang từng bước phát huy hiệu quả, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển; các lĩnh vực y tế, giáo dục và đào tạo, văn hóa xã hội có bước chuyển biến tích cực; công tác chính sách xã hội được quan tâm; hệ thống chính trị vùng đồng bào DTTS&MN càng được tăng cường, củng cố xây dựng vững mạnh; tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội vùng đồng bào DTTS&MN được đảm bảo.

Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực trong công thực hiện Chương trình MTQG 1719, cũng như công tác dân tộc, nhưng tỷ lệ hộ nghèo người DTTS Nghệ An còn chiếm tỷ lệ cao so với tổng số hộ nghèo toàn tỉnh và toàn quốc; đời sống đồng bào các DTTS còn khó khăn, thu nhập bình quân đầu người còn thấp so với bình quân chung của toàn tỉnh và toàn quốc. Bên cạnh đó, vùng đồng bào DTTS&MN Nghệ An vẫn là vùng khó khăn nhất của tỉnh. Địa hình chia cắt, giao thông đi lại khó khăn, trình độ dân trí không đồng đều. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm; quy mô sản xuất còn manh mún, nhỏ lẻ, sức cạnh tranh thấp, … Vì thế, theo ông Vi Văn Sơn,Tỉnh ủy viên, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Nghệ An, Ban Dân tộc tỉnh sẽ tiếp tục tăng cường công tác tham mưu quản lý, điều hành tổ chức hiệu quả Chương trình MTQG 1719. Trong đó, đẩy mạnh việc huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc triển khai Chương trình, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm hàng năm. Cùng với đó, tham mưu đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; tăng cường công tác quản lý, điều hành; duy trì chế độ giao ban, kiểm tra, giám sát để đánh giá hiệu quả quá trình thực hiện. Nâng cao vai trò, trách nhiệm quản lý nhà nước thuộc ngành, lĩnh vực quản lý; trao quyền làm chủ và sự tham gia tích cực chủ động của cộng đồng và người dân; phát huy tinh thần nỗ lực vươn lên của đồng bào DTTS. Chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chuẩn bị đầu tư./.