Trừng trị kẻ tham nhũng, hối lộ

Những kẻ phạm tội đều bị vua xử nghiêm. Minh họa: CTV

Minh Mạng (1796-1841), trị vì 20 năm (1820-1841) là vị hoàng đế thứ 2 của triều đại nhà Nguyễn, một ông vua thông minh, tài giỏi, chăm lo việc nước với mong muốn triều đại bền vững, hùng mạnh trên mọi lĩnh vực. Sau 20 năm trị vì đất nước, vua Minh Mạng cải cách hành chính nhằm củng cố quyền lực của chế độ phong kiến trung ương tập quyền. Đối với vua Minh Mạng, mọi người, kể cả hoàng thân quốc thích xuống đến thứ dân, binh lính đều bình đẳng trước pháp luật. Là một ông vua luôn thưởng, phạt hết sức nghiêm minh, người có công cho dù người đó là ai; người nào tham ô của công dù làm quan với chức vụ cao đều bị vua Minh Mạng xử lý rất nặng, có khi vượt khỏi cả pháp luật. Năm 1822, tại Quảng Đức và Quảng Trị bị thiên tai nên gạo đắt, triều đình cho phát 25.000 hộc để bán cho dân. Người lính quản lý kho thóc ở kinh là Đặng Văn Khuê phụ trách phát thóc cho dân, nhưng mỗi hộc thóc lại thiếu vài cáp. Vụ việc bị phát giác, vua Minh Mạng giao Bộ Hình tra xét. Án xong tâu lên, vua Minh Mạng liền sai chém Khuê.

Tự Đức (1829-1883), trị vì 36 năm (1847-1883) là hoàng đế thứ 4 của triều đại nhà Nguyễn, đức độ, văn chương ở thời nhà Nguyện vào thời kỳ thoái trào, nạn tham nhũng xảy ra khá nhiều trong bộ phận quan lại. Ông chủ trương xử lý nghiêm khắc bọn này. Tháng 12/1854, thương nhân Trung Quốc tố giác một số quan lại của triều đình nhà Nguyễn nhận tiền hối của các thuyền buôn ngoại quốc tại Quảng Nam. Khi nhận được, vua Tự Đức lập tức phái Quan viên đô sát dẫn đầu một đoàn nhân viên thanh tra đến nơi điều tra nội dung tố giác. Kết quả, Quan viên đô sát phát hiện vụ nhận hối lộ lớn liên quan nhiều quan lại. Tất cả những kẻ phạm tội này đều bị xử lý nặng. 17 kẻ bị xử tội giảo giam hậu (thắt cổ chết nhưng còn tạm giam đợi lệnh), 25 kẻ bị lưu đày, 12 kẻ bi bắt lao dịch, 8 kẻ bị đánh bằng gậy rồi bị cách chức. Trong đó, Tham tri Bộ Hộ Phan Tĩnh, nguyên Bố chánh Đào Trí Phú, nguyên Đốc học Phan Bật chia nhau 60 lạng bạc bị tội lưu đầy. Đây là vụ án nhận tiền hối lộ lớn nhất trong thời phong kiến nước nhà được đưa ra xét xử và trừng phạt.