Nhà thờ Chính tòa Thánh Vitus

Nhà thờ Chính tòa Thánh Vitus

Nhà thờ Chính tòa Thánh Vitus ở Thủ đô nước Cộng hòa Séc (Tiệp khắc cũ) là nhà thờ quan trọng nhất của giáo phận Séc, là nơi yên nghỉ của các vua Séc, đồng thời là công trình kiến trúc điển hình theo phong cách Gotic.

Trên nền của nhà thờ Chính tòa ngày nay, vào năm 925 thánh Vincel đã xây một nhà thờ tròn theo kiểu tiền Rôman cũng để thờ thánh Vitus. Đến năm 1060 vua Séc Spytihněv II. xây cho Tòa Giám mục Praha một vương cung thánh đường lớn hơn gồm ba giáo đường và hai tòa tháp theo phong cách Rôman. Khởi công được một năm thì nhà vua qua đời, hậu duệ của ông ta Vratiszláv II tiếp tục công việc xây dựng nhưng chưa hoàn thiện được bao nhiêu thì năm 1091 hỏa hoạn đã làm nhà thờ đang xây dở dang hư hại nghiêm trọng. Vì vậy mãi đến năm 1096 dưới triều đại Břetislav II, nhà thờ mới hoàn thành.

Nhà thờ Chính tòa hiện nay được khởi công ngày 21/11/1344 do một bậc thầy xây dựng người Pháp đảm trách. Nhưng năm 1352, ông này qua đời, nhà vua Séc giao công việc cho Peter Parler, một nhà xây dựng người Đức. Ông này đã thay đổi căn bản thiết kế ban đầu. Vốn là người vừa học xây dựng vừa học điêu khắc nên ông muốn nhà thờ phải là một tác phẩm điêu khắc tiêu biểu. Ông đã kết hợp phong cách Gotic Đức với phong cách miền nam nước Pháp tạo ra một trường phái Gotic Trung Âu riêng, ông trở thành người đặt nền móng cho phong cách kiến trúc này.

Sau khi Peter Parler qua đời, gia đình ông tiếp tục công việc cho đến năm 1419 do chiến tranh, công việc xây dựng dừng lại. Đến lúc đó ban thờ, thánh đường, tháp phía Nam đã hoàn tất, còn lại ban công và chóp tháp được xây dựng trong các thế kỷ tiếp theo. Tuy nhiên dù các triều vua kế tiếp rất cố gắng do nhiều nguyên nhân người ta chỉ có thể xây những bức tường tạm thời cho thánh đường chứ chưa thể hoàn thiện công trình. Năm 1541 nhà thờ bị hỏa hoạn gây hư hại nghiêm trọng. Công trình được sửa chữa cho tới 1564 thì hoàn thành, tuy nhiên các hạng mục như đúc chuông, xây dựng các ban thờ các thánh, hầm mộ vua...; kéo dài cho đến những thế kỷ tiếp theo. Công việc xây dựng liên tục bị dán đoạn do chiến tranh và các nguyên nhân xã hội khác. Phải đến năm 1929 về cơ bản nhà thờ mới được hoàn thiện như ngày nay.

Nhà thờ Praha là một công trình có thể chiêm ngưỡng từ rất xa do kích thước bề thế của nó. Gia đình Parler đã phát triển phong cách Gotic Trung Âu và để lại một công trình điển hình cho phong cách đó. Nhà thờ dài 124m, thánh đường rộng 60m, cao 34,24 m, tháp phía Nam cao 96,6 m có 287 bậc thang dẫn lên ngọn tháp, tại đây treo quả chuông với trọng lương 15 tấn. Mặt trước nhà thờ được trang trí bằng 15 bức tượng đều là những kiệt tác điêu khắc.

Mái vòm thánh đường cao gần 35m có 28 cột đỡ. Không gian chính có những bức tượng của các thành viên trong hoàng gia và những người xây dựng ban đầu. Ngoài ra bên trong ngoài ban thờ Chúa còn có 21 ban thờ khác dành cho các thánh, có mộ đá của vua, hoàng hậu, nơi trưng bày các bảo vật quốc gia như vương miện của vua vv, tuy nhiên các bảo vật chỉ được trưng bày trong các dịp lễ trọng đại.

Ngày nay thánh đường kết hợp với quần thể kiến trúc Thành Praha là một địa điểm du lịch, tham quan nổi tiếng của thủ đô Praha, Cộng hòa Séc.