Tam Đảo được mệnh danh là "Đà Lạt thứ 2" tại Việt Nam. Ảnh: Thanh Diệp |
Do địa bàn dốc đứng, nên Tam Đảo có nhiều suối và thác nước. Thác Bạc có độ cao 50m, nước xối suống tung bọt trắng ngay cả mùa khô. Thực vật ở đây đa dạng và thay đổi theo độ cao. Nhiều loại rau quả ôn đới được trồng và cung cấp cho Hà Nội và các địa phương xung quanh. Vườn quốc gia Tam Đảo rộng 36.883ha. Dãy Tam Đáo có nhiều di tích văn hóa - lich sử, như chùa Tây Thiên, và đền Tây Thiên (còn được goi là Đền Mẫu) thờ Quốc Mẫu Tây Thiên Lăng Thị Tiêu. Đầu thế kỷ 20. người Pháp lên Tam Đảo, xây dựng một thị trấn nghỉ mát, với 163 ngôi biệt thự kiến trúc kiểu châu Âu. Ngày nay một số bị đổ được thay thế những biệt thư mới to đẹp hơn. Tam Đảo đang trở thành một khu du lịch hấp dẫn. Mùa hè khách thập phương lên đây khá đông để hưởng không khí mát lành từ 18 đến 23 độ.
Ba Vì là dãy núi đá và núi đất lớn trải rộng 5.000 ha thuộc ba huyện Ba Vì (Hà Nội), Lương Sơn và Kỳ Sơn (Hòa Bình). Ngọn núi cao nhất và nổi tiếng là Tản Viên 1281m (còn gọi là Ngọc Tản, Tản Sơn, hoặc Phượng Hoàng Sơn), gần đỉnh thắt lại, đến đỉnh lại xòe ra như chiếc ô nên gọi là Tản. Chân núi này có đền Hạ, lưng chừng núi có đền Trung, đỉnh núi có đền Thượng là nơi thờ Sơn Tinh (Đức Thánh Tản). Ngoài Tản Viên, trên Ba Vì còn có các núi cao là Ngọc Lĩnh, Tương Miêu, U Bò, Núi Tre, Ghẹ Đùng, Trăm Voi, Ngọc Hoa (đặt theo tên của công chúa con vua Hùng thứ XVIII được gả cho Sơn Tinh), và núi Vua, cao tới 1296m. Trên đỉnh núi Vua có đền thở Bác Hồ. Ở chân núi phía Tây của dãy Ba Vì có dòng sông Đà, phía Đông có hồ nhân tạo Suối Hai. Trên dãy Ba Vì còn có nhiều cánh rừng nguyên sinh. Hệ sinh thái đôngh thực vật của Ba Vì đa dạng. Ba Vì còn là một khu du lịch nổi tiếng với các điểm du lịch Khoang Xanh-Suối Tiên, Ao Vua, Đầm Long, Thác Đa, hồ Tiên Sa, suối nước khoáng Tản Đà, Ở các độ cao 400m và 600m còn có hai khu nghỉ mát được xây dựng từ thời Pháp thuộc. Ở cao độ hơn 1000 mét khí hậu trong lành mát mẻ góp phần tạo nên tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng.