Đèo Hải Vân và Đèo Cả

Trong nhiều thế kỷ Cái Quan (Quốc lộ IA)) băng qua đèo rất ít người qua lại, bởi đường nguy hiểm và nhiều thú dữ. Song đèo lại là thắng cảnh nổi tiếng. Sách “Đại Nam thực lục chính biên” chép: Phía trước, phía sau đều được đặt một cửa quan (ngạch trước viết ba chữ "Hải Vân quan", ngạch sau viết 6 chữ "Thiên hạ đệ nhất hùng quan". Về sau, con đường này đã thông thoáng. Dưới thời Pháp thuộc, người Pháp mở tuyến đường sắt quanh co qua con đèo. Đầu thế kỷ 21, do nhu cầu thông thương Bắc Nam tăng cao và góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông, từ 8/2000 - 6/2005 nhà nước mở hầm đương bộ qua đèo, với đường hầm chính dài 6,3 km, hầm phụ dài 6,3 km, hầm thông gió dài 1,9 km, 3 hầm lọc bụi tĩnh điện cùng với 15 hầm ngang, tạo thành một hệ thống. dài 6,2km, tạo thuận lợi cho việc đi lại. Mặc dù ngày nay đã có hầm đường bộ xuyên đèo Hải Vân. Song nhiều du khách vẫn thích đi trên con đường bộ cũ để thưởng ngoạn cảnh "Thiên hạ đệ nhất hùng quan". 

Đèo Cả cũng là một trong những đèo lớn và hiểm trở tại miền Trung, cao 333 m, dài 8 km cắt ngang qua dãy núi Đại Lãnh giáp ranh hai tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa, trên Quốc lộ 1A. Thời tiết ở đây nhiều mưa và nhiều mây, tạo ra nhiều thực vật đặc biệt. Trước kia, khu này là một nơi sản xuất trầm hương và kỳ nam nổi tiếng. Đường qua đèo khá hiểm trở, nhiều khúc cua gấp với bán kính cong nhỏ, độ dốc dọc lớn, gây nguy cơ mất an toàn giao thông nhất là với các xe tải nặng, xe siêu trường, siêu trọng nên dễ xây ra ách tắc giao thông và tai nạn do đất đá trên đèo bị sụt lở. Hiện nay ở đây có thêm hầm đường bộ Đèo Cả nhằm giảm thiểu tai nạn giao thông, nâng cao hiệu quả khai thác của Quốc lộ 1A. Toàn bộ đường dẫn và 2 hầm chính dài 13,5 km. Hầm được khởi công 11/2012, hoàn thành và thông xe vào 8/2017. Đây là hầm đường bộ hiện đại và là hầm dài thứ hai trong nước (chỉ sau Hải Vân) chịu được trọng tải lớn và an toàn cho các loại xe lưu thông. Đường hầm cũng sẽ giúp cho việc lưu thông thuận lợi giữa miền Trung và khu vực phía Nam, nối liền khu kinh tế nam Phú Yên và khu kinh tế Vân Phong, và giữa thành phố Tuy Hòa và thành phố Nha Trang.

HẢI VÂN