Giáo xứ Thái Yên

Quang cảnh nhà thờ giáo xứ Thái Yên. Ảnh: CTV

Lịch sử hình thành và phát triển

Khoảng thế kỷ XVII, vùng đất Thái Yên có tên gọi là làng Trung Sơn. Tại đây, có động Tuần là nơi bà Triệu tập trung và huấn luyện quân sỹ để chống lại quan quân nhà Hán. Vì thế, làng Trung Sơn bị giặc phá hủy, dân làng đã phải ly tán nhiều nơi. Trong khoảng thời gian 1801 - 1877, đất Trung Sơn trở nên hoang vu, ít người sinh sống.

Năm 1887, cố Đoài đã động viên được 11 gia đình (với khoảng 60 người) tới lập ấp khai hoang nơi vùng đất cằn cỗi này. Một thời gian khá dài sau khi đời sống đã tạm ổn định, mọi người dựng một nhà nguyện nhỏ tại làng Cồn Vừng. Sau một thời gian, số dân ở các nơi đổ về ngày một đông, cố Đoài đã xin Bề trên giáo phận công nhận đây là một giáo họ, đặt tên là Thái Yên, nhận thánh Antôn làm bổn mạng, lễ mừng vào ngày 13 tháng 6 hàng năm.

Năm 1896, giáo xứ Thái Yên được chính thức thành lập và nhận thánh Phanxicô Xaviê làm bổn mạng. Ban đầu có các giáo họ: Thái Yên, Mã Đỏ, Phượng Áng, Kén, An Cư, Nếnh, An Thái, Xuân Yên, Tân Luật, Yên Hòa, An Đạo và Phúc Điền. Cha cố Chevalley Chế là cha xứ tiên khởi.

Theo thời gian, số giáo dân trong giáo xứ mỗi ngày một tăng. Cuối năm 1950, Bề trên giáo phận quyết định tách các giáo họ là Kén, An Cư, Xuân Yên, Đồng Độ và Trúc Hóa thành một giáo xứ mới với tên gọi là giáo xứ Kiến An; 3 giáo họ Mã Đỏ, An Thái và Phượng Áng được tách ra và thành lập một xứ mới với tên gọi phiên Đông Yên (vì vẫn phụ thuộc vào xứ mẹ nên gọi là phiên Đông Yên).

Sau khi Đông Yên và Kiến An đã tách ra làm hai giáo xứ biệt lập, giáo xứ Thái Yên cũng lập thêm hai giáo họ là Vạn Thành (trước đây thuộc về giáo xứ Tân Đạo) và giáo họ Yên Ninh.

Nhà thờ giáo xứ được cố Chevalley Chế khởi công xây dựng, sau đó cố Girod Đẩu kế nhiệm và tiếp tục thi công. Công trình được hoàn thành vào năm 1911. Qua rất nhiều những biến cố lịch sử, nhà thờ đã được tu sửa nhiều lần nhưng vẫn giữ nguyên được hình dáng như thuở ban đầu.

Năm 1946, cha J.B Nguyễn Định Tường về coi xứ đã cho xây dựng tháp chuông và nhà xứ. Nhưng hai cơ sở này đã bị hư hỏng theo thời gian. 

Tháp chuông đã được làm lại dưới thời cha Alphongsô Phạm Văn Hộ.

Giáo xứ Thái Yên hiện nay

Thái Yên có 9 giáo họ: Thái Yên, Thái Sơn, Hồng Thái, An Đạo, Phúc Điền, Tân Luật, Vạn Thành, Yên Hòa và Yên Ninh, nằm trên địa bàn của huyện Nông Cống và một phần tại xã Các Sơn, huyện Tĩnh Gia. Số giáo dân của giáo xứ là 4.462 người (theo số liệu thống kê năm 2011).

Đại đa số giáo dân trong giáo xứ làm nông nghiệp, một số ít buôn bán nhỏ, đời sống kinh tế còn khó khăn, thiếu thốn. Tuy vậy, đời sống đức tin nơi đây lại rất sống động và sốt sắng.

Các sinh hoạt trong giáo xứ cũng được tổ chức thường xuyên và nhận được sự cộng tác đắc lực từ các hội đoàn như: con Đức Mẹ, ca đoàn, giới trẻ, hội Legio Maria, hội Hiền mẫu...

Với mục đích loan truyền lời Chúa giữa vùng lương dân sống kế bên, giáo xứ có một đội ngũ giáo lý viên trẻ, năng động và nhiệt tình. Đời sống đạo của giáo dân nơi đây thực sự đã thể hiện được mối dây đoàn kết, hiệp nhất trong giáo xứ.