Của lễ dâng Chúa

Đâu là chuẩn mực của Thiên Chúa?

Trong Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu dạy cho các môn đệ biết đâu là chuẩn mực để làm đẹp lòng Thiên Chúa. Hai hình ảnh: những kinh sư và bà góa nghèo nói lên sự khác biệt đó. Khi so sánh hai hình ảnh này, thoạt tiên chúng ta thấy có sự đối lập, khập khiễng. Hình ảnh thứ nhất: các kinh sư. Đây là những người có học thức, là lãnh đạo tôn giáo; họ được xếp vào số những người được “tuyển chọn” vì họ là thầy dạy cho dân chúng về lề luật, qui tắc, đạo lý luân thường. Nói tóm lại, họ là hình mẫu mà nhiều người ao ước. Họ có trong tay tất cả: địa vị, chức quyền, danh lợi, học thức. Thế nhưng, Đức Giêsu lại đi ngược lại với quan điểm đó. 

Nếu dân chúng coi các kinh sư là hình mẫu để học hỏi, là đích để vươn lên thì Đức Giêsu lại lớn tiếng nói: “Anh em phải coi chừng những ông kinh sư” (Lc 12,38). Từ những con người được người đời ca tụng, tung hô, thế nhưng, Đức Giêsu lại cảnh báo: hãy coi chừng. Giờ đây, các kinh sư không còn là hình ảnh cao quí của người đạo cao đức trọng nhưng trở nên những người cần được cảnh giác. Đời sống “tốt lành, thánh thiện” của các kinh sự được bảo vệ bởi những thái độ đạo đức giả, hầu đánh lừa dân chúng. Đức Giêsu đã lột bỏ lối sống đạo đức giả ấy khi nói với dân chúng rằng những người này là “mồ mả tô vôi, bên ngoài thì đẹp nhưng bên trong toàn xương thối”. Họ là những người “ưa dạo quanh, xúng xính trong bộ áo thụng, thích được người ta chào hỏi nơi công cộng. Họ ưa chiếm chỗ danh dự trong hội đường, thích ngồi cỗ nhất trong đám tiệc” (bài Tin Mừng).

Đây là lối sống, không chỉ xảy ra nơi những người kinh sư thời Chúa Giêsu. Nhưng dường như đây là chọn lựa của những ai lấy vinh hoa phú quý trần gian làm thước đo, cứu cánh cho đời mình. Họ cho rằng nhưng thứ đó có thể đem lại hạnh phúc đích thực. Đức Giêsu lên án các kinh sư vì lối sống giả tạo, cảnh báo các môn đệ và dân chúng, hãy tránh xa lối sống đó, vì đời sống đạo đức giả chẳng giúp chúng ta gần Thiên Chúa, trái lại ngày càng xa Nước Trời. Không chỉ dừng lại nơi vẻ phô trương bên ngoài, họ còn nuốt hết tài sản của các bà góa, là những con người bần cùng nhất của xã hội. Họ xem việc thu lợi quan trọng hơn tình thương.

Khi nghe Đức Giêsu lên án lối sống đạo đức giả của kinh sư, chúng ta thầm trách họ sống vô tình, thiếu tình thương, chỉ biết sống cho mình... Thế nhưng, nếu nhìn lại, chúng ta cũng đang sống lối sống của các Kinh sư. Chúng ta cũng chạy đua với thời gian để làm giàu cho chính bản thân mình. Chúng ta cũng thích lối sống đạo đức giả, thích được người khác ca tụng. Hơn nữa, chúng ta sẵn sàng chà đạp nhân phẩm của những người nghèo để củng cố vị thế của mình. Chúng ta hô hào chính nghĩa để bóc lột sức lao động của họ. Chúng ta cũng giống như các kinh sư lấy của cải, danh tiếng trần gian làm cứu cánh cho đời mình. Điều này ngược lại với ý muốn của Thiên Chúa. Ngài muốn lòng nhân chứ không cần những vinh hoa phú quý của trần gian.

“Ta muốn lòng nhân chứ đâu cần hy lễ”

Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu còn nói cho các môn đệ cách thức sống đẹp lòng Thiên Chúa. Đức Giêsu quan sát mọi người dâng cúng Đền thờ. Có hai đối tượng mà Chúa Giêsu đề cập đến: người giàu có và bà góa nghèo. Những người giàu thì bỏ nhiều của cải. Đây là những người đại diện cho lớp thượng lưu, là người sống trong nhung lụa. Đối với họ, dù bỏ nhiều tiền của thì cũng chẳng ảnh hưởng gì tới đời sống vật chất của họ. Họ vẫn ăn sung mặc sướng. Đối lại là hình ảnh bà góa nghèo, đại diện cho những con người khốn khổ, bần cùng và bị xã hội bỏ rơi.

Đức Giêsu quan sát và thấy bà góa nghèo bỏ vào thùng số tiền ít ỏi. So với những người giàu có, số tiền ấy chỉ là ít đồng bạc lẻ, chẳng ăn nhập vào đâu. Thế nhưng, Chúa Giêsu lại ca ngợi hành động của bà, và khẳng định bà góa nghèo đã bỏ vào nhiều nhất. Nhìn vào thực tế chúng ta thấy nghịch lý vì bà góa chỉ bỏ vào hai đồng kẽm. Sở dĩ Đức Giêsu khẳng định như thế vì bà bỏ tất cả những gì bà có, những gì nuôi sống bà. Nói đúng hơn bà dâng Chúa sự sống của bà, con người của bà, tương lai của bà. Đối với Chúa Giêsu, bà không chỉ dâng lễ vật nhưng dâng tất cả những gì hiện có. Không của lễ nào cao quí cho bằng sự sống. Ai cũng muốn kéo dài sự sống để tận hưởng cuộc sống dương gian. Còn bà góa sẵn sàng dâng cho Chúa cái quí giá nhất của đời người là sự sống. Mạng sống là vô giá. Dâng sự sống là vượt trên tất cả của lễ. Bỏ vào đó nhiều tiền bạc cũng chỉ dừng lại nơi vật chất. Bỏ vào đó cả sự sống mới là điều cao cả.

Chúng ta trong thời hiện đại cũng đi vào lối suy nghĩ như những người giàu có. Chúng ta nghĩ bỏ vào đó nhiều tiền của là làm đẹp lòng Chúa. Chúng ta quên rằng, của cải vật chất là do Thiên Chúa tạo dựng. Ngài không cần những thứ đó, điều Ngài muốn chính là tấm lòng thành. Đôi lúc của lễ chúng ta dâng Chúa cũng như những người giàu có, chỉ dừng lại nơi của cái vật chất, những thứ dư thừa, thứ yếu nhưng giữ lại cho mình điều quan trọng. Hình ảnh bà góa nghèo dâng cho Thiên Chúa cả mạng sống, tương lai và sự sống nghèo khó của mình cho Thiên Chúa là mẫu gương cho mỗi Kitô hữu. 

Chúng ta lãnh nhận vô vàn ân sủng từ Thiên Chúa, nhưng lại so đo tính toán với Ngài. Thiên Chúa ban cho chúng ta những điều cao cả nhưng đối lại chúng ta dâng cho Chúa những thứ dư thừa, thứ yếu. Có sự bất công trong tương quan giữa Thiên Chúa và mỗi người chúng ta, khi chúng ta chỉ biết lãnh nhận nhưng lại không sẻ chia. Chúng ta chỉ biết thu gom mà sẵn sàng chà đạp trên nỗi thống khổ của tha nhân. Vì thế, của lễ hoàn hảo làm đẹp lòng Chúa không hệ tại nơi những của cải vật chất, cũng không nằm ở vị thế cao sang của trần thế nhưng là đời sống biết tín thác tuyệt đối vào Thiên Chúa. Kinh nghiệm thực tế cho thấy rằng những ai tín thác vào Thiên Chúa, chẳng bao giờ thiếu thốn, hơn nữa họ cảm nhận được đời sống bình an (bài đọc 1).

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay là bài học quí giá cho mỗi người Kitô hữu; cần biết phân nhận đâu là điều làm đẹp lòng Thiên Chúa, đâu là đích đến của cuộc đời mình. Cuộc đời này rồi sẽ chấm dứt. Của cải vật chật, giàu sang phú quý cũng chỉ là nhất thời, là những thứ sẽ tiêu tan. Cứu cánh của người Kitô hữu là chính Thiên Chúa, Đấng đem lại hạnh phúc viên mãn. Thế nhưng, hơn một lần chúng ta lầm tưởng, xem những thứ trần gian này là hạnh phúc tuyệt đối, là mục đích tối hậu, nên ra sức tìm kiếm, gom góp bất chấp đạo lý luân thường; sẵn sàng chà đạp phẩm giá người khác để tích lũy những thứ đó. Ngay lúc này, chúng ta hãy trở về và sống như Chúa mong muốn, để lần thứ hai xuất hiện, Đức Kitô sẽ cứu độ chúng ta (bài đọc 2).
 

Tu sĩ GB Nguyễn Văn Cường