Xuân mới trên vùng cao Tân Tiến

Một ngôi nhà đón khách du lịch cộng đồng.

Đây là nơi xa xôi hẻo lánh nhất và cũng là nơi có nhiều ngọn núi cao của huyện, nhất là đỉnh Cao Tanh nằm trên chỉ giới 1.500 mét lồng lộng giữa trời mây. Trong gần 5.900ha tự nhiên ấy, núi cứ chen chúc nhau nên chẳng có mặt bằng thiên tạo rộng chừng một héc ta. Ruộng bậc thang vắt quanh dốc núi, chiều ngang chưa nổi đường bừa. Không ít nhà dân bám chênh vênh sườn núi, tưởng chừng một cơn gió thổi, là bị tung hê xuống dưới khe sâu. 
Mấy chục năm nay đường giao thông mở rộng rồi rải nhựa, dắt xe máy, xe tải và xe du lịch lên các bản, làm đòn bẩy đẩy con ma đói ra khỏi bản. Bây giờ xen giữa những nhà sàn mái cọ truyền thống, là nhiều ngôi nhà xây khoe màu tươi rói nằm giữa vườn đào nở hoa hồng tươi, làm nên bức tranh Tân Tiến mới. 
Tuy nhiên Đảng bộ và nhân dân Tân Tiến chưa thỏa mãn với những đổi mới của quê mình vì nhu cầu cuộc sống ngày một nâng cao. Đường ô tô ngay trước nhà, nên phải có xe máy thay trâu kéo củi, thay ngựa thồ sắn, ngô xuống chợ. Đường điện chăng khắp giẳng (làng) Dao lên các Jào (làng) H’Mông, nên phải sắm máy vi tính cao cấp cho con học bài trực tuyến. Đường điện gọi máy xay xát về thay cối gạo nước, cối chày tay để đêm giao thừa các chị các cô ngồi xem ti vi có cảnh bắn pháo hoa tận Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Con làm công nhân xa nhà phải trực Tết, mẹ ngồi trên sàn nhà chỉ cần mở zalo điện thoại cầm tay là nhìn thấy miệng nó cười vui mừng tuổi. 
Những ngày đến nhà nhau chúc Tết, chuyện xóa đói giảm nghèo bền vững cứ râm ran bên mâm rượu, đó cũng là ý nguyện của Đảng bộ Tân Tiến để xây dựng chủ trương: “…Muốn xóa đói giảm nghèo bền vững phải phát huy tiềm năng sẵn có, trong đó lâm nghiệp là chủ lực, kết hợp với phát triển du lịch cộng đồng…”.
Để yên tâm tiến quân vào rừng mở kho vàng xanh, Đảng bộ và nhân dân Tân Tiến tính công việc đầu tiên là lo gạo đủ bữa ăn hàng ngày. Hơn 160 ha ruộng tuy chỉ có 60 ha lúa hai vụ nhưng nhờ cấy các giống lúa năng suất cao nên mỗi năm thu chừng 1.100 tấn thóc. Không chỉ đủ ăn mà một phần gạo đặc sản trở thành hàng hóa. Khoảng 60 ha ngô lai hai vụ, thu hoạch trên dưới 250 tấn hạt. Một phần ngô làm thức ăn chăn nuôi, còn chừng 200 tấn lên ô tô để người Tân Tiến bỏ túi trên dưới chục tỷ đồng.                                                                                                                       Mấy năm gần đây một số gia đình đã trồng giống dưa chuột của Hàn Quốc, chỉ ba tháng, mỗi sào thu khoảng 4 triệu đồng gấp đôi cấy lúa. Các loại cây trồng khác như: Sắn, đậu, lạc, rau xanh, su su bầu bí… cũng góp phần không nhỏ đem lại nguồn thu cho người dân. 
Đàn gia súc gia cầm ngày càng phát triển. Nhiều gia đình ở Nậm Ngòa, Nậm Đâu… bắt đèo dốc núi đá phải cho tiền bằng việc chăn nuôi dê. Đàn dê trên 1.000 con đem về không ít tiền cho người Tân Tiến. Phát huy lợi thế nhiều suối, nhiều gia đình nuôi vịt bầu Nghĩa Đô đem lại thu nhập không nhỏ. Bà Ma Thị Phan, bản Thác xa 1, mỗi năm nuôi chừng 200 con, trừ chi phí những con kêu cạc cạc ấy cho bơi vào két gia đình chừng 150 triệu đồng. 
 

Người Dao chăm sóc rừng quế.

Ngày xưa bao đời người Tân Tiến chỉ phá rừng làm nương lúa. Lưỡi búa đời bố bị mòn tiếp đến lưỡi rìu của đời con cũng vẹt bởi phá rừng tìm hạt cơm. Chính sách giao đất giao rừng như lá bùa cứu cánh giúp cho rừng Tân Tiến hồi sinh. Keo tai tượng, bạch đàn và cả bồ đề… đã kéo rừng trở về, đem lại nguồn thu nhập chính đáng cho dân. Đến Tết này, lá phổi xanh Tân Tiến đã trải rộng hơn 4.900 ha núi cao đèo dốc, đem lại cho dân hai nguồn tiền là lâm sản và du lịch sinh thái. 
Để rừng trở thành đúng nghĩa rừng vàng, hương thơm vị cay của cây quế đã trải ra hơn 1.100 ha. Trong số người đầu tiên rước quế về tỏa hương thơm đất trời Tân Tiến có anh Bàn Văn Ngăm ở bản Nậm Đâu. trồng được chừng 6 vạn cây. Mỗi năm cho thu chừng 30- 40 triệu đồng từ chặt tỉa cây cành. Trong khoảng 2 vạn cây đã trồng 10 năm, có người trả mỗi cây 500 nghìn đồng. 
 

Thác Xa, một cảnh đẹp của Tân Tiến.

Với cảnh quan thiên nhiên sinh động và bản sắc văn hóa phong phú, mấy năm nay Tân Tiến đã xuất hiện nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng vì nhiều đoàn khách chọn Tân Tiến là nơi du lịch trải nghiệm và du lịch cộng đồng lý tưởng. Vào những ngày xuân nhiều cặp trai gái ở tận trời Tây đã chọn Thác Xa là nơi trao gửi lời thề trăm năm. Được thiên nhiên ban cho khí hậu ôn hòa để không lâu nữa, Tân Tiến sẽ mọc lên những nhà nghỉ dưỡng sức lý tưởng xua tan mệt mỏi vì công việc thời đại 4.0 ở phố phường. Hiện nay một số gia đình đã sửa chữa nhà để đón khách du lịch, nhất là khách phương Tây muốn đến đón xuân, vui Tết với người H’Mông, người Dao, Tân Tiến. Các món ẩm thực ngày Tết chế biến bằng đặc sản vùng cao sẽ làm khách phương xa nhớ mãi. Lễ hội xuân, cúng rừng, xuống đồng…của các dân tộc sẽ dần dần được khôi phục.
Tiễn chúng tôi ra về, ông Lương Văn Quân, Chủ tịch UBND xã Tân Tiến bày tỏ: Tết sang năm, các anh đến nhất định Tân Tiến sẽ đạt nhiều thành tựu hơn để vui xuân, đón Tết. Trước trụ sở xã, mấy cây đào nở hoa hồng tươi rung rinh trong gió.