Ông Stêphanô Nguyễn Văn Thời - Chủ tịch UBĐKCG tỉnh Thái Nguyên. |
Xin Chủ tịch cho biết đặc điểm đạo Công giáo tại Thái Nguyên và “đặc thù” của Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh? Ông Nguyễn Văn Thời: Đặc điểm rõ nhất là về mặt địa lý, đó là người Công giáo sinh sống tại Thái Nguyên nhưng về mặt Giáo hội lại thuộc giáo phận Bắc Ninh.
Toàn tỉnh hiện có trên 30 nghìn tín hữu Công giáo, 17 linh mục và nhiều chức việc, giáo lý viên. Dù số nhân danh chiếm tỷ lệ khiêm tốn so với dân số nhưng người Công giáo Thái Nguyên lại sinh sống rải rác khắp 9/9 huyện, thành phố, thị xã của tỉnh. Có giáo xứ như Phú Cường địa bàn trải rộng trên hai huyện Đại Từ và Định Hóa, cách xa Tòa Giám mục cả trăm cây số. Cha xứ phải đi 40 km mới tới được giáo họ xa nhất. Đặc điểm này là một trong những khó khăn cả về mặt tổ chức các hoạt động tôn giáo cả về triển khai phong trào thi đua yêu nước.
Đồng bào Công giáo sinh sống trên địa bàn trải rộng, ít có xứ đạo nào toàn tòng, nên hoạt động của Ủy ban Đoàn kết Công giáo cũng gặp nhiều khó khăn, nhất là việc kịp thời nắm bắt thực tế tại cơ sở.
Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh Thái Nguyên được thành lập muộn nhất so với 42 tổ chức Ủy ban Đoàn kết Công giáo các tỉnh, thành hiện nay, nên kinh nghiệm tổ chức các phong trào thi đua yêu nước cũng chưa được phong phú. Bên cạnh đó, bộ máy tổ chức của Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh Thái Nguyên chưa có ở cấp huyện, thành phố, thị xã (chưa có các Ban Đoàn kết Công giáo) cũng là một hạn chế trong triển khai các hoạt động đến cơ sở. Sang nhiệm kỳ 2022-2027, chúng tôi sẽ nghiên cứu, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để có thể thành lập Ban Đoàn kết Công giáo tại huyện có đông người Công giáo sinh sống.
Với những đặc điểm trên, Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh đã làm thế nào để triển khai hiệu quả các phong trào, cuộc vận động thi đua yêu nước, thưa Chủ tịch? Ông Nguyễn Văn Thời: Trước hết chúng tôi xác định, mỗi thành viên trong Ban Thường trực phải nâng cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực hết mình để xây dựng và triển khai phong trào đến tận xứ, họ đạo.
Hiện tại Ban Thường trực có 5 người, đều có kinh nghiệm công tác xã hội và có đam mê công việc. Để khắc phục phần nào khó khăn từ việc chưa có Ban Đoàn kết Công giáo, vừa qua chúng tôi đã phân công một số vị trong Ban Thường trực trực tiếp phụ trách một số địa bàn. Người phụ trách địa bàn có uy tín và từng gắn bó với cơ sở nên có thể gặp gỡ kết nối, trao đổi với linh mục, Ban hành giáo, giáo dân để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng, từ đó tham mưu Ban Thường trực triển khai các hoạt động phù hợp với hoàn cảnh thực tế.
Chúng tôi cũng tranh thủ các ngày lễ trọng của Giáo hội để tổ chức các cuộc gặp, chúc mừng, chia sẻ thông tin, tình cảm và tăng cường mối quan hệ với các giáo xứ, giáo họ, qua đó giúp cho việc phối hợp triển khai các phong trào thi đua yêu nước Sống tốt đời- đẹp đạo đến được với từng khu dân cư, từng gia đình.
Tôi nhận thấy, nếu phong trào thi đua yêu nước có ý nghĩa thiết thực, được các linh mục phối hợp vào cuộc thì giáo dân sẽ đồng lòng hưởng ứng và phong trào ấy sẽ lan tỏa rộng. Điều này đã được thể hiện qua phối hợp vận động giáo dân tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; phòng chống dịch COVID-19, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu; giữ gìn an ninh trật tự…
Chủ tịch có thể chia sẻ về điểm nhấn trong hoạt động của Ủy ban Đoàn kết Công giáo nhiệm kỳ 2016- 2021? Ông Nguyễn Văn Thời: Chúng tôi luôn xác định hiệp thông cùng Giáo hội để góp phần thăng tiến đời sống đức tin và thực hiện đường hướng “Sống Phúc Âm giữa lòng dân tộc để phục vụ hạnh phúc của đồng bào”.
Đường hướng quan trọng này cũng được cụ thể hóa vào các phong trào, cuộc vận động để xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn, điển hình là trong xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, người Công giáo đã tham gia đóng góp hàng chục tỷ đồng, hàng nghìn ngày công lao động, tự nguyện hiến đất, nguyên vật liệu, bàn giao mặt bằng làm đường giao thông và công trình phục vụ dân sinh. Nhiều người đã hiến tặng hàng trăm mét vuông đất, ủng hộ hàng chục triệu đồng. Bên cạnh đó nhiều giáo dân rất năng động trong phát triển kinh tế, tích cực tham gia bảo vệ môi trường. Toàn tỉnh đã xây dựng được 22 mô hình “Cộng đồng tôn giáo và dân cư tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu”, trong đó có 11 mô hình phối hợp với các giáo họ.
Một điểm nhấn quan trọng, có thể đánh giá là điểm rất mới trong hoạt động, của tổ chức Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam, đó là Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh Thái Nguyên đã phát huy được vai trò “cầu nối” để phản ánh, kiến nghị cấp có thẩm quyền giải quyết nguyện vọng chính đáng của tổ chức Công giáo trên cơ sở tháo gỡ điểm vướng và đảm bảo đúng quy định pháp luật.
Cụ thể, chúng tôi đã chủ động phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, cơ quan chức năng, chính quyền các cấp tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ cho nhiều xứ, họ đạo về thủ tục công nhận tổ chức tôn giáo, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, san giao đất, cấp phép xây dựng công trình tôn giáo.
Vai trò “cầu nối” lâu nay được nói đến nhiều nhưng xem ra vẫn còn nhiều việc cần phải làm trong hoạt động của Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam các cấp, nhất là lĩnh vực đất đai, xây dựng công trình tôn giáo. Vậy Chủ tịch có thể nói rõ hơn việc thực hiện vai trò này của Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh? Ông Nguyễn Văn Thời: Ngay sau Đại hội lần thứ nhất (năm 2016), chúng tôi đã sớm triển khai công tác nắm bắt nguyên vọng chính đáng của người Công giáo đối với lĩnh vực đất đai, xây dựng và nhận thấy, còn nhiều giáo họ chưa có đất nên các sinh hoạt, nghi lễ tôn giáo đang phải mượn nhà dân; một số giáo xứ, giáo họ đã có đất do lịch sử để lại nhưng chưa làm thủ tục theo quy định của pháp luật về giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,…
Chúng tôi đã chủ động phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, chính quyền các cấp và các cơ quan có liên quan tiến hành khảo sát thực trạng tình hình sử dụng đất của các giáo xứ, giáo họ, báo cáo và đề xuất với UBND tỉnh. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan, đặc biệt là phối hợp với Sở Tài Nguyên và Môi trường để tuyên truyền vận động các giáo xứ, giáo họ thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục giao đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cơ sở tôn giáo; phối hợp giúp đỡ cho giáo xứ, giáo họ có nhu cầu giao đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo đúng quy định của pháp luật.
Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh đã biên soạn bộ tài liệu hướng dẫn về quy trình 9 bước giao đất tôn giáo để cung cấp cho nhiều, xứ họ đạo. Ủy ban cũng đồng hành cùng giáo xứ, giáo họ để triển khai các bước đó.
Kết quả là vừa qua đã có thêm 3 giáo họ đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; 04 giáo họ đã được đưa vào quy hoạch đất tôn giáo, một giáo họ (giáo họ Hoàng Mai) đang chờ phê duyệt của cấp có thẩm quyền. Có 7 cơ sở Công giáo giáo được cấp phép xây dựng mới, gồm các giáo họ: La Đao, Huống Trung, Tam Giang, Đình Cả, Yên Sơn, Tân Cường 3, Tân Thành (Bản Ngoại).
Trong 5 năm qua, toàn tỉnh không có cơ sở thờ tự Công giáo nào xây dựng không phép. Theo tôi, đây là một trong những minh chứng cụ thể về chấp hành pháp luật, như lời Huấn dụ của Đức Giáo hoàng: Người Công giáo tốt cũng là công dân tốt. Đây cũng là bước đột phá đầy nỗ lực của các cơ quan chức năng trên cơ sở tôn trọng việc chấp hành chính sách và pháp luật về lĩnh vực đất đai, xây dựng, tôn giáo.
Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh sẽ tổ chức Đại hội đại biểu Người Công giáo Việt Nam xây dựng và bảo vệ Tổ quốc lần thứ hai vào ngày 5 và 6 tháng 9. Nhân dịp này, Chủ tịch có thể chia sẻ tình cảm của mình đối với Đại hội? Ông Nguyễn Văn Thời: Người Công giáo tỉnh Thái Nguyên có truyền thống đức tin sốt sắng, tình đoàn kết dân tộc bền chặt. Tôi mong muốn truyền thống này sẽ được Ủy ban Đoàn kết Công giáo nhiệm kỳ tới phát huy hơn nữa nơi cộng đoàn giáo dân để Đạo và Đời cùng chung tay chăm lo xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn, thiện lành hơn.
Với chủ đề Đại hội: Hiệp Hành- Chia sẻ- Phục vụ, tôi tin tưởng rằng, các vị ủy viên Ủy ban Đoàn kết Công giáo nhiệm kỳ mới sẽ là nhân tố tích cực góp phần kiến tạo thêm những “nhịp cầu” kết nối Đạo- Đời. Các vị sẽ cùng đi trên một con đường trong sự hiệp thông, chia sẻ và tham gia vào sứ vụ của người Kitô hữu để góp phần tích cực cho đời sống đức tin được sinh trái tốt lành trong Giáo hội và xã hội hôm nay. Qua đó nhân lên những tấm gương người tốt, việc tốt trong xây dựng xứ, họ đạo và quê hương Thái Nguyên ngày một giàu đẹp, phát triển.
Xin trân trọng cảm ơn Chủ tịch!