Phong trào yêu nước của người Công giáo đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp vẻ vang của dân tộc

Mít tinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền do Việt Minh tổ chức tại Nhà hát Lớn Hà Nội, tháng 8 năm 1945.

Trong lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam luôn chứng tỏ lòng yêu nước nồng nàn, có truyền thống kiên cường bất khuất, đoàn kết một lòng vì nền độc lập, tương lai đất nước.
Mặc dù gặp những khó khăn, trở ngại nhưng người Công giáo Việt Nam ở những giai đoạn lịch sử đã chọn con đường đồng hành cùng dân tộc, đặc biệt nổi bật trong cuộc đấu tranh lâu dài chống thực dân Pháp cũng như sau đó trong suốt 20 năm chống Mỹ giành độc lập, tự do thống nhất đất nước.
Cách mạng tháng Tám năm 1945 là cơ hội để người Công giáo thể hiện lòng yêu nước của mình tham gia cùng toàn dân giành chính quyền, bày tỏ sự ủng hô đối với Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu. Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội. Vào ngày hôm đó tại Hà Nội, nhiều linh mục và hàng trăm chủng sinh đã diễu hành hoan nghênh cách mạng. Tại thành phố Vinh, 30.000 giáo dân, linh mục, chủng sinh tuần hành ủng hộ chính quyền mới thành lập. Ở Huế nhiều chủng sinh tổ chức diễu hành mừng cách mạng thành công.
Nhưng thực dân Pháp muốn cướp nước ta một lần nữa. Ngày 23/9/1945, chúng nổ súng ở Sài Gòn. Nam Bộ bắt đầu kháng chiến. Nhiều linh mục, giáo dân đã theo kháng chiến, vào bưng biền, lập Hội Công giáo kháng chiến Nam Bộ. Ngày 19/12/1946 Pháp gây hấn ở Hà Nội, Hải Phòng, toàn quốc phải đứng lên chống giặc giữ vững nền độc lập của Tổ quốc. Thời gian này, ở miền Bắc, một số linh mục cùng giáo dân đã sát cánh với đồng bào mình ra sức đóng góp sức người, sức của cho kháng chiến; Một số tổ chức Công giáo kháng chiến đã ra đời tập hợp giới Công giáo. Đó là Ủy ban Liên lạc Công giáo kháng chiến Liên khu Ba; Ủy ban Liên lạc Công giáo kháng chiến khu Tả Ngạn; Hội Công giáo kháng chiến khu Việt Bắc. Các tổ chức Công giáo kháng chiến hoạt động ở nhiều nơi trong cả nước trở thành nòng cốt phong trào Công giáo yêu nước, tích cực thực hiện kháng chiến kiến quốc, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc. Các tổ chức này là tiền thân của tổ chức phong trào Công giáo toàn quốc sau này.