Khiêm tốn và hèn mọn

“Người đó ngủ hay thức, đêm hay ngày, hạt giống cứ đâm mầm và mọc lên thế nào người đó cũng không hay biết nữa”. (Mc4, 27-28).

Trong thế giới hôm nay, dường như con người ta thích những sự lớn lao và những con số khổng lồ nhưng lại coi khinh những sự hèn mọn, đơn sơ trong cuộc sống thường ngày. Ngược lại, chính Thiên Chúa quyền năng, Đấng tạo tác muôn loài lại trở nên “đơn sơ - hèn mọn” giữa thế giới này qua Mầu nhiệm Nhập Thể. Vì thế, thánh Phaolô cũng từng nhắc nhở người tín hữu “hãy ham thích những sự hèn mọn” bởi đó là điều đẹp ý Chúa (Rm 12,16).
Lời Chúa trong Chúa nhật XI thường niên dạy chúng ta sống tinh thần khiêm tốn và hèn mọn với sự tín thác trọn vẹn vào Thiên Chúa. Sự lớn mạnh của thế gian thường đi kèm với sự tự hào tự đắc, bởi thế gian cho rằng công trạng của họ đã làm nên tất cả, còn Thiên Chúa thì dường như vắng bóng và chẳng hề liên quan tới sự nghiệp và thành công của họ. Biết con cái mình có nguy cơ rơi vào cám dỗ này nên Giáo hội đã nhắc nhớ họ ngay từ điều đầu tiên trong kinh 7 mối tội đầu: “Khiêm nhường, chớ kiêu ngạo.” 
KHIÊM NHƯỜNG ĐỂ BIẾT CHÚA VÀ BIẾT MÌNH
Trong sách Êdêkien, Thiên Chúa tuyên bố Ngài sẽ đích thân chọn một nhánh non từ ngọn cây hương bá cao nhất và trồng nó trên một ngọn núi cao của Ixraen. Lời hứa này biểu trưng cho sự phục hồi và tái sinh của dân tộc Ixraen. Qua hình ảnh này, Thiên Chúa muốn nhấn mạnh rằng Ngài là Đấng làm chủ mọi sự, và chính Ngài sẽ thực hiện kế hoạch cứu độ. Hình ảnh cây cao lớn lên, kết quả và chim chóc đến trú ngụ gợi nhớ đến Nước Trời, nơi mọi dân tộc và ngôn ngữ sẽ tìm thấy sự bình an và an toàn dưới sự bảo vệ của Thiên Chúa. Đây là một lời nhắc nhở mạnh mẽ về quyền năng và lòng thương xót của Ngài, luôn sẵn sàng phục hồi và tái sinh những gì hèn mọn nhất. 
Thật vậy, Thiên Chúa đã trồng nên “một cây hương bá huy hoàng” từ một “chồi non” yếu ớt (Xc. Ed 17, 22-23). Sự yếu ớt này tượng trưng cho chính cuộc đời khiêm tốn, hèn mọn của những ai đang tín thác vào Chúa. Tư tưởng của Thiên Chúa hoàn toàn khác với tư tưởng của loài người và đường lối của Ngài cũng thế (Is 55,8). Vì thế, Lời Chúa mời gọi chúng ta tìm về với tư tưởng và đường lối của Ngài. Sự khiêm tốn sẽ giúp chúng ta yêu mến và trân trọng những người hèn mọn và những điều mọn hèn trong cuộc sống. Đồng thời, sự khiêm tốn cũng giúp chúng ta nhận ra thân phận mong manh của kiếp người dẫu chúng ta là ai chăng nữa. Nhờ đó, chúng ta mới có thể nhận ra Thiên Chúa, Đấng vốn dĩ là Chúa tể trời đất nhưng đã “mặc lấy xác phàm” làm thân nô lệ để phục hồi những gì hèn mọn bởi Người luôn đoái thương những kẻ mọn hèn (Pl 2, 5-8; Lc 1,48). 
KHIÊM NHƯỜNG ĐỂ ĐƯỢC LỚN LÊN
Thiên Chúa là nguồn mạch của mọi điều thiện hảo nên thân phận thụ tạo không bao giờ đi ra ngoài quỹ đạo yêu thương và quan phòng của Người. Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu sử dụng hai dụ ngôn để diễn tả Nước Trời: dụ ngôn về hạt giống tự mọc và dụ ngôn về hạt cải. Qua những hình ảnh giản dị và gần gũi này, Ngài muốn truyền tải những bài học sâu sắc về sự khiêm hạ và quyền năng của Thiên Chúa.
Chúa Giêsu bắt đầu với dụ ngôn về hạt giống tự mọc. Người nông dân gieo hạt xuống đất và rồi, dù anh ta có ngủ hay thức, ngày hay đêm, hạt giống vẫn âm thầm mọc lên và lớn dần. Đất tự nó sinh hoa kết quả: đầu tiên là cây lúa mọc, sau đó là bông lúa, và cuối cùng là hạt đầy trên bông lúa. Khi mùa gặt đến, người nông dân sẽ dùng lưỡi hái mà thu hoạch (Mc 4, 26-29).
Dụ ngôn này nhấn mạnh rằng sự lớn lên của Nước Trời là một quá trình tự nhiên và huyền diệu, không phụ thuộc vào sự can thiệp của con người. Hạt giống, dù nhỏ bé, chứa đựng một tiềm năng vô hạn và sẽ tự mọc lên theo cách của nó. Đây là một bài học về sự khiêm hạ, nhắc nhở chúng ta rằng mọi điều tốt đẹp đều đến từ Thiên Chúa và chúng ta cần phải tin tưởng vào quyền năng của Ngài. Thánh Phao-lô đã thấm nhuần bài học này khi khẳng định trong thứ gửi tín hữu Côrintô: “Tôi trồng, Apllo tưới, nhưng chính Thiên Chúa cho mọc lên” (1 Cr 3,6).
Dụ ngôn thứ hai, Chúa Giêsu so sánh Nước Trời với hạt cải, hạt giống nhỏ nhất trong các loại hạt trên đất. Khi gieo xuống, nó mọc lên và trở thành cây lớn nhất trong các loại cây cỏ, vươn cành to để chim trời có thể đến làm tổ dưới bóng nó (Xc. Mc 4, 30-32).
Hạt cải, mặc dù nhỏ bé, nhưng lại chứa đựng một sức mạnh phi thường. Dụ ngôn này minh họa cho sự khiêm hạ và lòng tin tưởng vào quyền năng của Thiên Chúa. Hạt cải nhỏ bé tượng trưng cho những hành động khiêm nhường của chúng ta. Dù những việc chúng ta làm có vẻ nhỏ bé và tầm thường, nhưng nếu làm với lòng tin và tình yêu, chúng sẽ tạo nên những kết quả lớn lao, góp phần xây dựng Nước Trời.
Qua hai dụ ngôn này, Chúa Giêsu dạy chúng ta về sự khiêm hạ trong cuộc sống. Sự khiêm hạ không chỉ là một đức tính cá nhân mà còn là một thái độ sống, biết nhìn nhận và tôn trọng giá trị của những điều nhỏ bé. Sự khiêm hạ giúp chúng ta nhận ra rằng mọi điều tốt đẹp đều xuất phát từ Thiên Chúa và chúng ta chỉ là những công cụ nhỏ bé trong tay Ngài.
Tóm lại, sự khiêm tốn và hèn mọn thì chẳng bao giờ lỗi thời và bài học của Lời Chúa vẫn luôn có giá trị cho hết mọi người qua mọi thời đại. Chỉ khi nào ta sống khiêm nhu mới giúp ta nhận biết Thiên Chúa và nhận biết chính mình. Nhờ đó ta mới được lớn lên nhờ ân sủng của Người.